سکته مغزی با اختلال در گفتار، مشکل در بلع و بینایی، فلج عضلات دست و پا و از دست رفتن تعادل آغاز میشود؛ لذا بعد از مشاهده چنین علائمی برای پیشگیری از اتفاقات بدتر و جلوگیری از عوارض بیشتر بلافاصله باید به پزشک مراجعه شود. افراد هنگام بروز سکته مغزی دچار سردردهای شدید سرگیجه میشوند، پس درمان سریع و فوری در این مورد فوق العاده حیاتیست. در مقاله امروز ما میخواهیم راجع به علایم سکته مغزی و موارد مرتبط با آن صحبت کنیم. پس از شما عزیزان دعوت میکنیم که تا انتهای مقاله همراه با ما باشید.
[html_block id=”9603″]
علائم سکته مغزی چیست؟
سکته مغزی یک وضعیت خطرناک است که منجر به انسداد عروق خونی خواهد شد. اصلیترین نشانههای بروز این بیماری عبارتاند از:
_ افتادن یک طرف صورت به گونهای که شخص نمیتواند لبخند بزند و یا افتادن چشم یا دهان.
_نشانه دیگر آن این است که فرد به دلیل بیحسی و ضعف قادر به بالا آوردن دستهای خود نیست.
_علامت دیگر سکته مغزی این است که تکلم فرد با اختلال مواجه میشود؛ به گونهای که صحبتهای او مبهم و نامفهوم است و حتی با وجود هوشیاری، اصلاً قادر به صحبت کردن نمیباشد، طوری که طرف مقابل نمیتواند حرفهای او را بفهمد.
_نشانه دیگر سکته مغزی فلج شدن کامل یک طرف بدن میباشد.
_از دست دادن بینایی ناگهانی و یا تاری دید از جمله علائم بروز سکته مغزی است.
_سردرد شدید و ناگهانی، سرگیجه، سردرگمی و از دست دادن تعادل نیز جمله علائم سکته مغزی هستند.
_عواملی نظیر ناتوان شدن، مریض شدن و از دست دادن هوشیاری نیز میتواند در زمره علائم بروز سکته مغزی قرار بگیرد.
علائم قبل از سکته مغزی (علائم هشدار دهنده سکته مغزی)
برخی از نشانهها هستند که قبل از بروز سکته مغزی آن را نشان میدهند. چنین علائمی ممکن است از هفتهها قبل یا از چند روز قبل از سکته ظاهر شوند، پس به این نشانهها توجه کنید:
▪ درد در قفسه سینه
▪ سردردهای شدید و ناگهانی و بیسابقه دیدن نقاط سیاه و تاری دید و مشکلات بینایی
▪ مشکل در تلفظ کلمات و ناتوانی در فهمیدن صحبتهای دیگران و یا ارتباط برقرار کردن
▪ فلج شدن یک طرف از بدن یا فلج شدن دو طرف بدن به شکل ناگهانی
▪ تعریق بیش از اندازه
▪ گیجی و مشکلات در حرکت
▪ عدم توانایی در حفظ تعادل
علائم اولیه سکته مغزی
نشانهها و علامتهای اولیه این بیماری به علت بروز سکته مغزی بستگی دارد. ممکن است به شکل ناگهانی به وجود بیایند و معمولاً در لحظه اول وقوع سکته مغزی ظاهر شوند و یا اینکه پس از چند دقیقه خود را نشان دهند. بعضی از نشانههای اولیه سکته مغزی عبارتاند از:
سرگیجه و تعادل ضعیف، ضعف یا فلج شدن هر دو طرف بدن، احساس ضعف در عضلات و کاهش توانایی در حرکت، مشکل در تلفظ کلمات، ناتوانی در فهمیدن صحبتهای دیگران، مشکلات در گفتار و فهمیدن جملات، افزایش تاری دید، دیدن نقطه سیاه و یا کمبود بینایی در یک چشم یا هر دو چشم، سردردهای بیسابقه و فوق العاده شدید خصوصاً اگر با سایر علائم همراه باشد.
سردرد و سکته مغزی
اگرچه معمولاً سردرد نشانه سکته مغزی نمیباشد، اما در بعضی از مواقع سکته مغزی با سردرد همراه است. این بیماری به دلیل اختلال عرضه خون به یک ناحیه از مغز رخ میدهد که ممکن است به علت انسداد عروق خونی یا خونریزی در مغز باشد. بعضی از مواقع سردردهای شدید و ناگهانی علائم سکته مغزی هستند که اگر همراه با نشانههای دیگری مانند تعادل ضعیف، سرگیجه شدید، مشکل در تکلم، فلج شدن و… همراه شود، به عنوان سردرد سکته مغزی شناخته میشود که نمایانگر یک وضعیت خطرناک بوده و احتیاج به مراجعه فوری به اورژانس دارد.
سرگیجه و سکته مغزی
سرگیجه نیز مانند سردرد جزو نشانههای سکته مغزی است، اما نه همیشه. این علامت ممکن است به دلایل مختلفی در بدن رخ دهد و طی آن شخص احساس گردش و چرخش محیط پیرامون خود را دارد. سرگیجه نیز اگر با علائم دیگری نظیر سردرد شدید، مشکل در گفتار و بینایی و…همراه گردد، میتواند نشانگر بروز سکته مغزی باشد. لازم به ذکر است که مشکلاتی مانند اختلالات عصبی، استرس، ایجاد اختلال در دستگاه گوارش، مشکلات تعادلی و… همه و همه میتوانند باعث گیجه شوند؛ لذا نمیتوانید هر سرگیجهای را به سکته مغزی نسبت دهید، چرا که امکان دارد دلیل آن ناشی از چیز دیگری باشد.
سکته مغزی و تشنج
تشنج و سکته مغزی دو وضعیت کاملاً جداگانه هستند، اما امکان دارد در برخی از موارد این دو مورد در کنار یکدیگر و به شکل همزمان رخ دهند. بد نیست بدانید که تشنج یک واکنش ناشی از فعالیت نامنظم و ناهنجار در سیستم عصبی مرکزی است. در حالی که سکته مغزی بیشتر به دلیل مسدود شدن عروق خونی یا خونریزی در مغز به وجود میآید. تشنج امکان دارد بارها و بارها و به شکل مداوم برای فرد رخ داده و با نشانههایی نظیر تغییر سطح آگاهی و عضلات تنیده و تکان خورده همراه باشد. در برخی از موارد به دلیل بروز اختلال در فعالیت عصبی و الکتریکی مغز فرد در قسمتی که تحت تاثیر سکته مغزی قرار گرفته است، سکته را با تشنج همراه میکند. پزشکان چنین وضعیتی را تشنج سکتهای مینامند.
سکته مغزی و لخته خون
خونریزی در مغز یا وجود لخته خون در عروق خونی میتواند باعث سکته مغزی گردد که این موضوع میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. به عنوان مثال در صورت ایجاد اختلال در سیستم خونرسانی و وجود اختلال در خون و یا صدمه به دیواره عروق خونی چنین اتفاقی خواهد افتاد. لخته خون باعث انسداد جریان خون شده و عروق خونی را نیز مسدود میکند. این انسداد در عروق خونی که به مغز ما میرسند، میتواند این مشکل را به وجود بیاورد. نحوه تشخیص و پیگیری درمان سکته مغزی و لخته خون بستگی به محل انسداد عروق خونی و شدت آن خواهد داشت.
علائم سکته مغزی خفیف
نشانهها و علامتهای سکته مغزی خفیف بستگی به شدت انسداد عروق خونی و محل آن دارای تفاوتهایی هستند. در بعضی از موارد ممکن است سکته مغزی خفیف به عنوان یک حمله انتقالی شناخته شده که علائم سکته مغزی گذرا و موقتی را ظاهر میکند که احتمالاً در عرض چند دقیقه یا نهایتاً یک ساعت برطرف میشود، ولی اصلاً نباید آن را نادیده گرفت؛ چرا که همین موضوع میتواند نشانگر خطر سکته مغزی باشد. برخی از نشانههای سکته مغزی خفیف شامل موارد زیر هستند:
سرگیجه یا احساس عدم تعادل، سردردهای شدید و ناگهانی، مشکلات در بینایی، دوبینی یا از دست دادن بینایی در یک چشم یا دو چشم، تلفظ نادرست کلمات یا درک صحیح جملات، فلج شدن یک طرف بدن یا دو طرف بدن، مشکلاتی در تشخیص حس لمسی و…
علائم سکته مغزی شدید
سکته مغزی شدید نشانههایی جدی شدید حاد و فوری دارد که بلافاصله پس از مشاهده باید اقدامات لازم را جهت بهبود وضعیت بیمار انجام داد. نشانههای سکته مغزی شدید همان نشانههای سکته مغزی است اما وخامت و شدتش خیلی بیشتر است، یعنی همه علائم سکته مغزی در سکته مغزی شدید نیز دیده میشوند ولی شدت و حدشان بیشتر است. در بعضی از بیماران سکته مغزی با فلج شدن یک سمت از بدن ظاهر میشود.
سکته مغزی و فراموشی
چنین مشکلی ممکن است در اثر صدمه به نواحی مغزی که عهدهدار حافظه فرد هستند، اتفاق بیفتد؛ در نتیجه هنگامی که در مسیر جریان خون به مغز اختلالی ایجاد شود، مشکلاتی نظیر فراموشی و اختلال در عملکرد حافظه رخ میدهد. عواملی که به فراموشی بعد از سکته مغزی منجر میشوند، شامل موارد زیر هستند:
- صدمه به سیستم عصبی مرکزی
- مختل شدن جریان خونرسانی مغز
- صدمه به مناطق مغزی
- مشکلات حافظه و مشکل در یادآوری اطلاعات جدید و یا از دست دادن خاطرات قدیمی
بد نیست بدانید که آسیب به مغز میتواند موجب تغییرات خلق و خو شده و دلیل گریه برخی از بیماران سکته مغزی نیز همین موضوع است.
سکته مغزی و مشکل بلع
مشکلات بلع که اصطلاحا به آن دیسفاژی گفته میشود، جزو یکی از نشانههای سکته مغزی هستند که دلیلش صدمه به مناطق مغزی یا عصبهایی است که مسئولیت کنترل عملکرد عضلات بلع را برعهده دارند. برخی از مشکلات بعد از سکته مغزی شامل موارد زیر میباشد:
▪ عدم تشخیص صحیح موقعیت غذا و مایعات در دهان
▪ ضعیف شدن عضلات بلع و بروز مشکلاتی نظیر سرفه خفگی و وجود خلط در قسمتهای فوقانی مجرای هوا و غذا
▪ مختل شدن حرکات عضلات بلع و عدم توانایی در زمینه هماهنگی در حرکات عضلات بلع
▪ همچنین ناتوانی در جابجا کردن مایعات و غذاها به طور درست
علائم سکته مغزی خاموش
سکته مغزی بیعلامت که به آن سکته مغزی خاموش نیز گفته میشود، وضعیتی است که در آن علائم سکته مغزی به صورت روشن و واضح شخیص داده نمیشوند و یا این علائم ضعیف هستند و خیلی کم خود را نشان میدهند. متاسفانه برخی از افراد چنین علائمی را نادیده میگیرند و آن را به عنوان یک مشکل معمولی میپذیرند؛ لذا این مسئله میتواند خطرناک باشد که در اثر عدم تشخیص به موقع و درمان سریع آن ممکن است عواقب جبران ناپذیری را بر جای گذاشته و حتی منجر به مرگ شود. برخی از نشانهها و علائم سکته مغزی خاموش شامل موارد زیر هستند:
○ سردردهای شدید و ناگهانی
○ تلفظ نادرست کلمات و سختی در صحبت کردن
○ احساس کم شدن قدرت در یک یا چند عضله
○ عدم توازن و سختی در راه رفتن و لرزش
○ کاهش دید یا از دست دادن بینایی در یک چشم یا هر دو چشم و تاری دید
علائم سکته مغزی در زنان
نشانههای سکته مغزی در زنان و مردان ممکن است تا حدی با یکدیگر تفاوت داشته باشند. طبیعتاً به دلیل عوامل هورمونی و تفاوتهای جنسیتی ممکن است نشانههای سکته مغزی در زنان اندکی ملایمتر از مردان باشد. برخی از اصلیترین شانههای سکته مغزی در زنان شامل موارد زیر هستند:
- اختلال در آگاهی و هوشیاری
- درد در قفسه سینه که امکان دارد با دردهای قلبی اشتباه گرفته شود. این درد به بازوها گردن شانه و فک نیز میرسد.
- خستگی فوق العاده شدید و بیسابقه و ضعف ناگهانی و بیدلیل
- تنگی نفس همراه با علائمی نظیر درد قفسه سینه
- استفراغ و ناراحتی در معده و حالت تهوع
- مشکل در فهمیدن و تولید کلمات و تلفظ آنها
علائم سکته مغزی در مردان
همانطور که گفتیم این علائم ممکن است برای مردان اندکی شدیدتر باشد و شامل مواردی نظیر درد در ناحیه قفسه سینه، اختلال در تعادل، سردردهای بیسابقه و فوق العاده شدید، ضعف عضلانی، مشکلات گفتاری و اختلال در بینایی و… میباشد.
علائم سکته مغزی در جوانان
نشانههای بروز این بیماری خطرناک برای جوانان نیز با همان نشانههای رایج تقریباً یکسان میباشد و در چنین شرایطی فرد جوان دچار مشکلاتی نظیر سردرد شدید، تاری دید، تهوع و استفراغ و مشکلات حرکتی و گفتاری خواهد شد. البته ناگفته نماند که افراد جوان در چنین شرایطی ممکن است گاهاً با تغییراتی در وضعیت هوشیاری و آگاهی مواجه شوند مانند مشکلات در تمرکز و توجه سردرگمی گیجی و… مواجه شوند.
علائم سکته مغزی در سالمندان
بروز سکته در سالمندان نیز با علائمی همراه است که شامل موارد زیر میباشد:
▪ گیجی و سردرگمی
▪ کاهش قدرت عضلات و ضعف عدم توازن و سختی در راه رفتن و لرزش
▪ کاهش دید یا از دست دادن بینایی یک چشم یا هر دو چشم تاری دید
▪ مشکل در تلفظ فهمیدن یا تولید واژگان
▪ سردردهای ناگهانی و بسیار شدید
علائم سکته مغزی خفیف در سالمندان
سکته مغزی خفیف یا سکته مغزی موقت در سالمندان دارای علامتها و نشانههایی است. این عارضه معمولاً به دلیل انسداد کوتاه مدت و موقت عروق ناحیهای در مغز به وجود میآید. البته برخی از علائم این بیماری بعد از مدتی به شکل خود به خود برطرف میشوند، اما اهمیت جدی گرفتن این علائم بسیار زیاد است. پس اگر نشانهها و علائم سکته مغزی خفیف را مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک صحبت کنید. این علائم میتوانند نشانگر وجود یک مشکل جدی در سیستم عروقی مغزی باشند و نیاز به ارزیابیهای پزشکی دارد. نشانهها و علائم سکته مغزی خفیف نیز دقیقاً مشابه به همان نشانههای متداول سکته مغزی میباشد.
علائم سکته مغزی در خواب
بر اساس دادههای موجود سکته مغزی در خواب اتفاقی نادر و کمیاب است؛ زیرا چنین وضعیتی غالباً در بیداری و به دلیل انسداد عروق مغزی یا عدم خونرسانی کافی به مغز به وجود میآید. اما در برخی از موارد خاص امکان دارد در حین خواب سکته مغزی به وجود بیاید که علائم بروز این مسئله در خواب شامل موارد زیر هستند:
□ بیدار شدن بی دلیل و ناگهانی از خواب
□ وجود مشکلات گفتاری پس از بیدار شدن از خواب
□ شخص امکان دارد در حین خواب دچار سردرگمی، گیجی و مشکل در توجه و تمرکز گردد.
□ اختلال در کنترل عضلات و حرکت و یا کاهش قدرت عضلات در حین خواب
علائم سکته مغزی گذرا
سکته مغزی گذرا اصطلاحی است که پزشکان برای حالتی آن را اطلاق میکنند که عروق مغزی به شکل موقتی دچار انسداد شده و یا خونرسانی به یک ناحیه از مغز به صورت موقتی کاهش پیدا میکند. این مسئله معمولاً در عرض چند دقیقه تا چند ساعت رخ داده و علائم آن به طور کاملی بهبود پیدا میکنند. اما اکیداً توصیه میکنیم که نشانههای موقتی و و گذرا را جدی بگیرید و در صورت بروز هر کدام از این نشانهها بلافاصله پزشک را در جریان بگذارید؛ زیرا ممکن است همین علائم خطر یک سکته مغزی شدیدتر و بزرگتر را برای شما در آینده داشته باشد. علائم و نشانههای سکته مغزی گذرا نیز همان علائم متداول این بیماری هستند که به شکل خود به خودی و سریع برطرف میشود.
نتیجهگیری و راهنمای مراجعه به پزشک
همه ما میدانیم که سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی است و در صورت ایجاد آن بلافاصله به توجهات اورژانسی و پزشکی احتیاج دارد. علائم این بیماری شامل مواردی نظیر کاهش بینایی، سردردهای ناگهانی و شدید، کاهش قدرت عضلات، اختلال در تعادل و هماهنگی، تاری دید، مشکلات گفتاری و… میباشد که در صورت تجربه هر کدام از این موارد باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود. سکته مغزی جزو بیماریهایی است که تا حد زیادی با رعایت برخی از مسائل نظیر داشتن رژیم غذایی مناسب و سبک زندگی سالم قابل پیشگیری است. همچنین در صورت بروز آن اگر به موقع درمان شده و مراقبتهای خوبی از بیمار به عمل آید، از ایجاد عواقب جدیتر برای وی تا حد زیادی کم میشود. پس هر چقدر این بیماری زودتر تشخیص داده شود، احتمال بهبود بیمار و کاهش میزان خطرات بالاتر است. در این مقاله ما در رابطه با علائم سکته مغزی و نشانههایی که باید به آنها توجه کرد، صحبت کردیم. امیدواریم توانسته باشیم با بیان این مطالب اطلاعات شما را در این زمینه افزوده باشیم. در پایان از صبر و توجه شما دوستان گرامی بسیار سپاسگزاریم.