لکنت زبان در کودکان ۲ تا ۵ ساله امری طبیعی و گذرا است و در این سن، دوران حیاتی رشد زبان و گفتار است. این مشکل ممکن است چندین هفته یا حتی ماه‌ها طول بکشد. اکثر موارد لکنت با رشد کودک برطرف می‌شوند و به ندرت تا بزرگسالی ادامه پیدا می کنند. چه لکنت موقتی باشد یا دائمی، مهم است که والدین اطلاعات کافی در مورد آن داشته باشند و منابع لازم برای کمک به کودک خود را فراهم کنند.
تماس و مشاوره رایگان
فرم زیر را پر کنید ما با شما تماس میگیریم
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
لکنت زبان چیست؟
طبق نظر موسسه ملی ناشنوایی و سایر اختلالات، لکنت زبان یک مشکل گفتاری است که بیش از ۳ میلیون نفر در آمریکا را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این اختلال باعث توقف‌های مکرر در جریان گفتار شده و اغلب با تکرار یا کشیدن صداها یا کلمات همراه است. لکنت زبان که به آن “من من کردن” یا “گرفتگی زبان” نیز گفته می‌شود، می‌تواند در شدت و تکرار متفاوت باشد. عوامل مختلفی نظیر صحبت کردن در جمع یا مکالمه تلفنی می‌توانند آن را تشدید کنند، در حالی که فعالیت‌هایی مثل خواندن یا آواز ممکن است لکنت را کاهش دهند. استرس نیز می‌تواند عاملی برای بدتر شدن این وضعیت باشد. معمولاً تلاش برای صحبت کردن با حرکات بدنی یا تغییرات فیزیکی همراه می‌شود.
علل لکنت زبان
کارشناسان هنوز به‌طور کامل نمی‌دانند چه عواملی باعث لکنت زبان در کودکان می‌شوند، اما معتقدند این اختلال تحت تأثیر چندین عامل قرار دارد:
– ژنتیک: بسیاری از محققان باور دارند که لکنت زبان ریشه ژنتیکی دارد. حدود ۶۰ درصد از افراد مبتلا به لکنت، عضوی از خانواده‌شان نیز دچار این مشکل بوده است.
– لکنت رشدی: کودکان خردسال معمولاً در سنین ۱۸ ماهگی تا ۲ سالگی که مهارت‌های گفتاری و زبانی خود را گسترش می‌دهند، لکنت موقتی را تجربه می‌کنند.
– عوامل عصبی: تحقیقات نشان می‌دهد که مغز افرادی که لکنت دارند به‌طور متفاوتی از دیگران اطلاعات زبانی را پردازش می‌کند.
عوامل خطر در لکنت زبان
چگونه می‌توان تشخیص داد که لکنت زبان کودک موقتی است یا به مداخله حرفه‌ای نیاز دارد؟ عوامل زیر می‌توانند خطر تداوم لکنت را افزایش دهند:
– سابقه خانوادگی: اگر فردی از اعضای خانواده در بزرگسالی دچار لکنت بوده، خطر بیشتری برای کودک وجود دارد.
– سن شروع لکنت: کودکانی که قبل از ۳.۵ سالگی لکنت را شروع می‌کنند، شانس بیشتری برای رفع آن دارند.
– مدت زمان لکنت: لکنتی که بیش از ۶ ماه طول بکشد، کمتر به‌طور خود به خود برطرف می‌شود.
– جنسیت: پسرها بیشتر از دخترها لکنت زبان دارند.
– نقایص گفتاری دیگر: اگر کودک مشکلات دیگری در صحبت کردن یا درک زبان داشته باشد، احتمال بهبود لکنت کمتر می‌شود.
گفتاردرمانی به‌عنوان راه‌حل
بسیاری از والدین از مراجعه به گفتاردرمانگر هراس دارند زیرا نگران افزایش آگاهی کودک نسبت به مشکلش هستند. با این حال، کارشناسان توصیه می‌کنند که اگر کودک شما بالای ۳ سال سن دارد و لکنت او بیش از ۳ تا ۶ ماه طول کشیده، بهتر است از یک گفتاردرمانگر متخصص کمک بگیرید. گفتاردرمانی می تواند تأثیر زیادی بر بهبود مهارت‌های گفتاری و افزایش اعتماد به نفس کودک بگذارد. برخی از کودکان پس از دریافت درمان، لکنتشان به‌طور کامل رفع می‌شود و در موارد دیگر نیز بهبود چشمگیری دارند.
نکات کلیدی برای والدین
والدین نقش مهمی در شکل‌گیری نگرش کودک نسبت به لکنت زبان دارند. با رعایت نکات زیر، می‌توانید به کودک خود کمک کنید:
– با صبوری و آرامش با کودک صحبت کنید و از دیگر اعضای خانواده نیز بخواهید همین رفتار را در پیش بگیرند.
– فضایی آرام و بدون استرس در خانه ایجاد کنید.
– به محتوای صحبت‌های کودک توجه کنید، نه نحوه گفتارش.
– از عبارات تشویقی مانند “آهسته‌تر بگو” یا “می‌شود واضح‌تر صحبت کنی؟” خودداری کنید.
همراهی و درک والدین می‌تواند تأثیر زیادی در کمک به کودک برای مدیریت لکنت زبان داشته باشد.
نکاتی برای والدین کودکان دارای لکنت زبان
در هنگام صحبت کردن کودک، تا حد امکان از پرسیدن سوالات زیاد یا قطع کردن گفتارش خودداری کنید. به هیچ وجه تمرکز خود را روی لکنت یا اختلال گفتاری او نگذارید. هر روز زمانی را برای ارتباط خصوصی و آرام با فرزندتان اختصاص دهید تا احساس حمایت و توجه بیشتری داشته باشد.
آیا کودک من به گفتاردرمانی نیاز دارد؟
تصمیم‌گیری درباره نیاز کودک به گفتاردرمانی ممکن است چالش‌برانگیز باشد. برخی از والدین نگرانند که این درمان باعث آگاهی بیش از حد کودک از مشکل خود شده و تأثیر منفی بر او بگذارد. همچنین، گاهی والدین درباره زمان مناسب شروع درمان مطمئن نیستند، به‌ویژه زمانی که با توصیه‌هایی نظیر “صبر کن، ببین چه می‌شود” مواجه می‌شوند. هرچند تحقیقات نشان می‌دهد که ۷۰٪ از کودکان دچار لکنت، بدون درمان بهبود می یابند، اما اگر لکنت بیش از یک سال ادامه یابد، احتمال بهبودی بدون مداخله کاهش می یابد.
با وجود اینکه دستورالعمل قطعی برای زمان شروع درمان وجود ندارد، متخصصان اغلب پیشنهاد می کنند درمان بین ۶ تا ۱۲ ماه پس از شروع لکنت آغاز شود. نکته مهم این است که هر کودکی می تواند از گفتاردرمانی بهره‌مند شود، هرچند نتایج برای هر کودک متفاوت خواهد بود.
نتایج احتمالی گفتاردرمانی
بعد از شروع گفتاردرمانی، برخی کودکان ممکن است کاملاً از لکنت خلاص شوند. دیگران تکنیک‌هایی را یاد می‌گیرند که به آنها کمک می‌کند لکنتشان کمتر شود. در حالی که برخی یاد می‌گیرند با وجود لکنت، روان‌تر و راحت تر صحبت کنند و کمتر دچار اضطراب شوند. از همه مهم‌تر، گفتاردرمانی می تواند به کودک کمک کند اعتماد به نفس بیشتری در مهارت‌های گفتاری خود پیدا کند، حتی اگر لکنت همچنان ادامه داشته باشد.
لکنت زبان در کودکان
چگونه یک گفتاردرمانگر مناسب پیدا کنیم؟
انتخاب یک گفتاردرمانگر حرفه‌ای گامی کلیدی در کمک به کودک است. با مطالعه بیشتر درباره لکنت، می‌توانید اطمینان حاصل کنید که درمانگر مورد نظر تجربه کافی در زمینه لکنت کودکان دارد. استفاده از لیست‌های ارجاع درمانگران نیز می‌تواند در این مسیر مفید باشد. اگر در نزدیکی شما درمانگری متخصص در این حوزه وجود ندارد، می‌توانید با مدارس، بیمارستان‌ها یا کلینیک‌های گفتار و شنوایی منطقه تماس بگیرید.
سوالات مهم برای ملاقات با درمانگر
هنگامی که با گفتاردرمانگر ملاقات می کنید، چند سوال کلیدی را باید مطرح کنید:
– چقدر در ارزیابی و درمان لکنت راحت هستید؟
– با چند کودک دارای لکنت کار کرده‌اید؟
– اهداف اصلی درمان لکنت کودک شما چه باید باشد؟
– از چه رویکردهایی در درمان استفاده می‌کنید و جلسات درمان چند وقت یک‌بار برگزار می‌شود؟
– نقش والدین در این فرآیند چیست؟
تماس و مشاوره رایگان
فرم زیر را پر کنید ما با شما تماس میگیریم
"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد
برای بیشتر کودکان، موفقیت در درمان به میزان حمایتی که از طرف خانواده دریافت می کنند بستگی دارد. درمانگری را انتخاب کنید که معتقد باشد شما به‌عنوان والدین، نقش مهمی در موفقیت فرزندتان دارید و آماده باشد تا به شما آموزش دهد که چگونه به بهترین شکل به او کمک کنید.
تنظیم برنامه درمان
درمان باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که با نیازهای خانواده سازگار باشد. جلسات باید با توجه به زمان‌های مناسب برای والدین ، کودک و بدون ایجاد فشار و استرس زیاد برگزار شوند.
تعداد، مدت و هزینه جلسات درمانی
تعداد و مدت جلسات درمانی برای لکنت زبان به نیازهای خاص هر کودک بستگی دارد و معمولاً برای هر کودک منحصر به فرد است. تصمیم‌گیری درباره میزان درمان و فواصل بین جلسات معمولاً پس از ارزیابی دقیق لکنت انجام می شود.
پس از اتمام ارزیابی، گفتاردرمانگر نتایج را با شما در میان می‌گذارد و در مورد مدت زمان مورد انتظار برای درمان و فواصل جلسات، مشاوره خواهد داد. طول و نوع درمان به میزان نیاز کودک، نوع درمان انتخابی و شدت مشکل لکنت بستگی دارد.
انتظار موفقیت
هنگامی که با گفتاردرمانگر برای رسیدن به اهداف مورد نظر خود همکاری می کنید، تعیین معیارهای موفقیت نیز اهمیت دارد. برقراری ارتباط مؤثر و زندگی موفق با لکنت باید از جمله مهم‌ترین معیارهای شما باشد.
اهداف درمانی
هدف اصلی لکنت درمانی برای کودکان، یادگیری آسان‌تر صحبت کردن و ایجاد نگرش مثبت در مورد گفتار است. بنابراین، طول و نوع درمان می‌تواند بسته به نیازهای فرزند شما متفاوت باشد.
نمونه‌ای از اهداف درمانی برای کودکان:
– کاهش دفعات لکنت
– کاهش تنش و احساس مبارزه در هنگام لکنت
– کاهش اجتناب از کلمات یا شرایط خاص
– افزایش آگاهی نسبت به لکنت زبان
– استفاده از مهارت‌های ارتباطی مؤثر مانند تماس چشمی و ساخت جملات.
همکاری با یک گفتاردرمانگر متخصص در حوزه لکنت زبان به فرزند شما کمک می کند تا با موفقیت و اعتماد به نفس بیشتری صحبت کند.
