انواع تیروئید در سالمندان| تفاوت تیروئید کم کار با تیروئید پرکار

انواع بیماری‌های تیروئید در سالمندان

به طور کلی با بالا رفتن سن، میزان ریسک مبتلا شدن به بیماری‌های مختلف افزایش پیدا می‌کند. بیماری‌های تیروئید نیز در زمره این موارد قرار می‌گیرند. یکی از شایع‌ترین عارضه‌های مرتبط با این موضوع خصوصاً برای افراد بالای ۶۵ سال، کم کاری تیروئید می‌باشد. البته خود این اختلال ممکن است عوارض مشکلاتی نظیر تیروئیدیت هاشیموتو یا سرطان تیروئید باشد. اما در رابطه با پرکاری تیروئید باید بگوییم که در صورت بروز این اتفاق، معمولا پزشکان به بیماری گریوز مشکوک هستند. اما با وجود این عارضه‌های دیگری نیز هستند که ممکن است گریبان‌گیر غده تیروئید شده و خصوصاً برای افراد مسن تجربه‌های دردناک و ناخوشایندی را به وجود آورد که از میان آنها می‌توان به ندول‌های تیروئیدی و گواتر اشاره نمود.

انواع تیروئید در سالمندان

روش‌های تشخیص انواع تیروئید در سالمندان

متاسفانه بسیاری از علائمی که نشان دهنده مشکلات مرتبط با تیروئید است، با سایر علائم افزایش سن و سالخوردگی تشابه دارد؛ لذا برای تشخیص انواع بیماری‌های مربوط به تیروئید در سالمندان، باید هوشیارانه عمل کرد. از طرفی با توجه به اینکه تغییرات تیروئید در سنین بالا به وجود می‌آید، موجب می‌شود که لمس و پیدا کردن آن در معاینات پزشکی دشوار شود. یکی از اصلی‌ترین روش‌های تشخیص نوع تیروئیدی در سالمندان، معاینه فیزیکی می‌باشد که در آن پزشکان برای شناسایی توده از این روش استفاده می‌کنند. البته توجه به علائمی نظیر درد و… که افراد از آن شکایت می‌کنند نیز جهت تشخیص این مشکل، می‌تواند تاثیرگذار باشد. اگر بعد از معاینه فیزیکی پزشک به وجود مشکل مشکوک شد، با انجام آزمایش‌هایی مثل سنجش سطح TSH و یا آزمایش شاخص تیروکسین آزاد و… این مسئله را به دقت مورد بررسی قرار می‌دهد؛ در نتیجه با انجام این آزمایش‌ها به تشخیص گره‌ها و غده‌های به وجود آمده در این عضو کمک خواهد شد.

تفاوت تیروئید پرکار و تیروئید کم کار در افراد مسن

تیروئید پرکار و تیروئید کم کار هر دو نتیجه اختلال در عملکرد این غده هستند و جزو شایع‌ترین بیماری‌های مرتبط با تیروئید در سالمندان محسوب می‌شوند. اما این دو مورد تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر داشته و در واقع می‌توانیم بگوییم که نقطه مقابل یکدیگر هستند. در تعریف پرکاری تیروئید گفته می‌شود که در این شرایط غده تیروئید بیش از نیاز بدن هورمون‌هایی را تولید کرده و این مسئله موجب افزایش سرعت سوخت و ساز سلول‌ها خواهد شد؛ در نتیجه عوارضی همچون کاهش ناگهانی و شدید وزن، اضطراب، ضعف عضلانی، تحریک پذیری، افزایش ضربان قلب و دمای بدن و… را دارد. اما کم کاری تیروئید متفاوت بوده و موجب کاهش و کند شدن متابولیسم بدن می‌شود و ممکن است عوارضی همچون افسردگی، سستی، افزایش وزن و… را برای فرد سالمند به وجود بیاورد.

کدام یک از بیماری‌های مرتبط با تیروئید در سالمندان موجب بروز کم کاری یا پرکاری آن می‌شوند؟

عارضه‌هایی که موجب ایجاد اختلال در عملکرد غده تیروئید در افراد بالای ۶۵ سال می‌شود، مختلف هستند. تیروئیدیت هاشیموتو و گریوز دو موردی هستند که پررنگ‌ترین نقش را در پرکاری و کم کاری تیروئید ایفا می‌کنند. در رابطه با تیروئیدیت هاشمیوتو بد نیست بدانید که این عارضه زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن فرد پادتنی را بر علیه آنزیم پروکسیداز ترشح خواهد کرد. این آنزیم در چرخه سنتز هورمون‌های تیروئید فوق العاده ضروری است. اینکه چه مسئله‌ای دقیقاً باعث بروز این اتفاق می‌شود، مشخص نیست؛ اما پزشکان معتقدند برخی از باکتری‌ها و ویروس‌ها و یا در بعضی از مواقع دلایل ژنتیکی موجب بروز این اختلال خواهد شد. این عارضه جزو رایج‌ترین دلایل کم کاری تیروئید محسوب شده؛ اما خطر ابتلای آن برای خانم‌های میانسال نسبت به آقایان میانسال ۷ برابر است. ضمناً احتمال اینکه تیروئیدیت هاشمیوتو پنهان بماند نیز وجود دارد. از جمله علائم آن می‌توان به یبوست، بالا رفتن ناگهانی وزن، حساسیت به سرما، میوپاتی عضلانی و… اشاره نمود. پزشکان معمولا جهت درمان این بیماری قرص لووتیروکسین را تجویز می‌کنند. اما در بیماری گریوز نیز سیستم ایمنی دچار مشکل شده و موجب پرکار شدن تیروئید می‌شوند. علت اصلی بروز این بیماری نیز هنوز دقیقاً مشخص نیست. اما احتمال بروز آن در سنین سالمندی چندان بالا نمی‌باشد. عوارضی که این مسئله برای افراد به وجود می‌آورد، مواردی مثل پوکی استخوان، گواتر، درموپاتی و… می‌باشد. جهت درمان این عارضه نیز از داروهایی مثل ید رادیو اکتیو استفاده می‌شود تا به کمک آن بتوان میزان ترشح هورمون‌های تیروئید را تحت کنترل درآورد. در بعضی از مواقع به تشخیص پزشک همه یا بخشی از غده تیروئید باید جراحی شود. مسئله‌ای که کاملاً مسلم است این است که کسانی که به این عارضه مبتلا می‌شوند، باید از یک سبک زندگی سالم بهره بگیرند و از مصرف غذاهای یددار غافل نشوند.

سایر بیماری‌های تیروئید در سالمندان

• انواع تیروئیدیت: این مسئله در واقع التهاب غده تیروئید است که به دلیل ایجاد بیماری‌های خود ایمنی رخ خواهد داد و یا مواردی مثل مصرف بعضی از داروها، زایمان و… نیز ممکن است موجب ایجاد این معضل شوند. البته این بیماری با توجه به منشا و علت بروزش به انواع مختلفی تقسیم شده و برای درمان آن داروهای متفاوتی وجود دارد. تیروئیدیت را می‌توان در زمره دلایل شایع مربوط به بروز اختلالات تیروئید در افراد سالخورده دانست که به واسطه آن پرکاری و کم کاری این غده ایجاد می‌شود.
• تیروئید گره‌ای در سالمندان: این بیماری که به آن ندولار نیز گفته می‌شود به دلیل رشد غیر طبیعی سلول‌های غده تیروئید و به وجود آمدن توده‌های جامد پر از مایع ایجاد خواهد شد. هنوز پزشکان و متخصصان دلیل اصلی این رشد بی‌رویه را کشف نکرده‌اند. اما چیزی که مشخص است این است که تیروئید گره‌ای برای افراد سالخورده و کسانی که بالای ۶۰ سال سن دارند، بیشتر به وجود می‌آید. لازم به ذکر است که ندول‌ها اغلب خوش خیم بوده و سرطانی نیستند، اما در بسیاری از مواقع اصلاً نشانه واضحی ندارند. پیامدهایی که این موضوع برای سالمندان دارد مختلف است که از جمله آنها می‌توان به مواردی نظیر گواتر یا ایجاد مشکل در بلع یا پرکاری غده تیروئید اشاره کرد که در این شرایط فرد سالمند در قاعده گردن دچار تورم شده و ممکن است عوارضی نظیر لرزش بدن، تعریق زیاد و کاهش وزن را مشاهده کند.
• گواتر: یکی از بیماری‌های پرتکرار و رایج در رابطه با تیروئید در سالمندان، گواتر است که در آن غده تیروئید به شکل غیر طبیعی بزرگ می‌شود و معمولاً به دلیل کمبود ید در بدن یا پرکاری و کم کاری تیروئید ایجاد خواهد شد. نوع درمان آن نیز بستگی به دلیل اصلی مبتلا شدن فرد به گواتر را دارد. بد نیست بدانید گواتر اصلاً دردناک نیست، اما مشکلاتی را نظیر تنگی نفس یا مشکل در بلع یا ایجاد سرفه را خواهد داشت که راه درمان آن نیز وجود ید در رژیم غذایی افراد و رعایت پرهیزهای مختلف می‌باشد.
• سرطان تیرویید: سرطان تیروئید برخلاف نام ترسناکی که دارد، چندان خطرناک نیست و روش‌های مختلف درمانی دارد. معمولاً پزشکان با برداشتن بخشی یا همه غده تیروئید این مشکل را برطرف می‌کنند. سرطان تیروئید دارای انواع مختلفی است که رایج‌ترین آنها سرطان پاپیلاری و فولیکولی می‌باشد. این مشکل در مراحل اولیه خود هیچ نشانه‌ای نداشته به همین دلیل توصیه می‌شود که افراد بالای ۶۰ سال در زمینه مسائل مربوط به تیروئید چکاپ منظمی داشته باشند؛ چرا که با تشخیص زود هنگام، مشکلات مربوط به تیروئید را راحت‌تر می‌توان برطرف نمود.