شکستگی زانو مشکلی است که اگر به موقع تشخیص داده شود، ضمن اینکه قابل درمان میباشد، عارضههای ناشی از بروز این اتفاق نیز میتواند به حداقل ممکن برسد. در واقع شکستگی زانو یک مشکل نسبتا رایج است که در اثر سوانح مختلفی از جمله سقوط از ارتفاع و تصادف رخ میدهد. شکستگی زانو حدود یک درصد از کل شکستگیها را به خود اختصاص میدهد. کشکک زانو یک استخوان سزاموئید میباشد. این استخوان گرد در یک تاندون تعبیه شده است و محافظت کننده مفصل است. در واقع کشکک به وسیله رباطها به هر دو ماهیچه ران یعنی چهار سر ران و ساق پا یعنی درشت نی وصل میشوند. بعد از تشخیص شکستگی زانو باید بلافاصله اقدامات درمانی صورت پذیرد؛ زیرا ممکن است عواقب ناگواری را به همراه داشته باشد. پس بهتر است راجع به این مسئله اطلاعات کلی را داشته باشید. در مقاله امروز ما تصمیم داریم در رابطه با علائم شکستگی زانو و درمان آن صحبت کنیم. پس برای کسب اطلاعاتی در این خصوص، از شما عزیزان دعوت میکنیم که تا انتها همراه ما باشید.
[html_block id=”9603″]
شکستگی زانو چیست؟
شکستگی کاسه زانو (کشکک زانو) که در جلوی مفصل زانو قرار گرفته است و مفصل زانو را میپوشاند، معمولاً به دلیل علائمی نظیر ضربه به کاسه زانو و زمین خوردن رخ میدهد. شکستگی بسته به شدت ضربه میتواند پیچیده یا ساده باشد. بعضی از شکستگیها برای بهبود و ترمیم به جراحی احتیاج دارند که طبیعتاً در چنین مواردی هم روند درمان طولانیتر است، هم ممکن است عوارض بیشتری را به همراه دارد.
انواع شکستگی زانو
نوع شکستگی کشکک زانو به شدت آسیب و مکانیزم وابسته است. در واقع این مسئله میتواند تحت تاثیر شرایطی از قبیل وزن قرار بگیرد. ما به صورت کلی ما با چند نوع شکستگی زانو مواجه میشویم که شامل موارد زیر هستند:
۱_شکستگیهای همراه با جابجایی کاسه زانو: در این نوع شکستگیها کشکک زانو شکسته میشود و تکههای استخوان از جای خود بیرون میآیند.
۲_شکستگی بدون جابجایی کاسه زانو: شکستگی همانطور که از نامش پیداست، گرچه کشکک پاتلا شکسته خواهد شد، اما از جای خود خارج نمیشود.
۳_خرد شدن زانو: در چنین شرایطی استخوان به سه قسمت یا بیشتر خرد میشود.
۴_شکستگی کشکک بدون ریزش کاسه: شکستگی زانو به دو قسمت شکسته خواهد شد.
۵_شکستگی مویی کاسه زانو: در این نوع شکستگی کشکک هنوز یک تکه میباشد و یک ترک ساده در استخوان ایجاد میشود. جالب است بدانید که شکستگیهای خط مو را به اسم شکستگیهای استرسی نیز میشناسند و رخ دادن چنین مسئلهای خیلی نادر است. این اتفاق برای دوندگان ماراتن ممکن است رخ دهد و دلیل آن استفاده بیش از اندازه از زانوهایشان است. جهت تشخیص شکستگی استرس کشکک زانو از رادیوگرافی کمک گرفته میشود که البته توسط رادیوگرافی نیز تشخیص کمی سخت است، اما نشانه اصلی آن وجود درد در ناحیه جلوی زانوست که هر چقدر زمان بگذرد، این درد بدتر میشود.
۶_شکستگیهای آستین کشکک: این نوع شکستگیها بیشتر کودکان را تحت تاثیر قرار میدهد و معمولاً در سنین ۸ تا ۱۲ سالگی که قسمت استخوانی زانو در حال شکل گیری است بروز پیدا میکند. زمانی که قسمت استخوانی کشکک از آستین غضروفی یرون کشیده میشود، ممکن است چنین آسیبی برای کودک ایجاد شود. البته لازم به ذکر است که از نظر پزشکی استخوان شکسته نیست، اما از لحاظ روش درمانی مشابه با شکستگی برای آن اقدام میشود.
۷_شکستگی بسته زانو: شکستگی زانو به حالتی اطلاق میشود که قطعات شکسته شده نتوانند پوست را سرخ سوراخ کنند.
۸_شکستگی باز زانو: در این نوع شکستگی پوست روی استخوان پاره میشود و ممکن است تکههای استخوان داخل پوست نفوذ کنند و یا حتی شیئی از بیرون به داخل زانو نفوذ کرده باشد. در واقع در شکستگیهای باز کاسه زانو با بیرون آمدن استخوانها از پوست موقعیت بسیار پیچیدهای به وجود میآید که این شرایط احتیاج به درمان سریع توسط بیوتیک و انجام جراحی جهت بهبود هرچه سریعتر جای زخم میباشد.
۹_شکستگی زیر زانو: شکستگی پلاتوی تیبیا شکستگی استخوان ساق بزرگتر زیر زانو میباشد که در داخل مفصل زانو میشکند. البته در شکستگی که فقط استخوان بشکند به ندرت اتفاق میافتد، ولی در این نوع آسیب دیدگی ممکن است رباطها، ماهیچهها، تاندونها، منیسک، استخوان و پوست اطراف زانو درگیر میشوند.
علایم شکستگی زانو
زمانی که این اتفاق رخ میدهد، قطعاً با نشانهها و علائمی همراه است که شامل موارد زیر هستند:
▪ درد زانو، که این درد ممکن است نشانگر شکستگی استخوان این منطقه باشد.
▪ کبودی و تورم
▪ ناتوانی در صاف کردن پا و ناتوانی در راه رفتن و یا بالا بردن پای کشیده
▪ نقص قابل لمس کشکک یعنی اینکه شما میتوانید با نگاه کردن به پوستتان تغییرات را در کاسه زانو رویت و احساس نمایید.
علائم شکستگی زانو در تصادف
در صورتی که شما در تصادف و سوانح مختلفی دچار شکستگی زانو شوید، احتمالاً با علائم زیر مواجه میشوید:
○ درد در اطراف کاسه زانو یا داخل زانو
○ کبودی و تورم که این مسئله حتی با وجود شکستگیهای تقریباً جزئی نیز رخ میدهد و ممکن است شدید باشد.
○ ناتوان بودن از ایستادن راه رفتن و تحمل وزن خویش
○ عدم توانایی در مورد صاف نگه داشتن پا یا زانو و یا خم کردن آن
○ در صورت شکستگی باز کشکک استخوان از پوست زانو بیرون میزند.
○ در شکستگیهای شدید شکل زانو تغییر پیدا میکند.
پس اگر در اثر آسیب یا هر ضربهای چنین علائمی را داشتید، بلافاصله با پزشک تماس گرفته تا اقدامات لازم جهت تشخیص و پیگیریهای روند درمانی شما انجام شود.
علت شکستگی زانو
رایجترین دلایل شکستگی زانو شامل موارد زیر هستند:
_افتادن مستقیم روی زانو خصوصاً روی سطوح سختی نظیر بتن
_انجام دادن ورزشهایی که مستقیماً به زانوی شما ضربه وارد میکنند.
_جراحات مربوط به گلوله
_در تصادفاتی که زانوی فرد به داشبورد برخورد میکند.
ایجاد انقباضات ناگهانی عضله چهار سر ران که موجب کشیده شدن تاندون روی کاسه زانو شده و آن را از هم جدا میکند.
البته در حوادث بسیار شدید ممکن است ضمن شکستگی زانو فرد دچار شکستگی ران یا پا نیز گردد که در این شرایط وضعیت فرد به مراتب بدتر خواهد شد. پس باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند.
تشخیص شکستگی زانو
بعضی از تکنیکها هستند که پزشکان برای تشخیص شکستگی زانو از آن استفاده میکنند که عبارتاند از:
پرسیدن سابقه شما میتواند پزشک را در تشخیص صحیح یاری کند. به عنوان مثال ایشان در رابطه با شما از هرگونه ضربه نظیر صدمات ورزشی، زمین خوردن یا تصادفات اتومبیل سوال میپرسد. یکی دیگر از راهکارهایی که پزشکان برای تشخیص شکستگی زانو از آن استفاده میکنند، معاینات فیزیکی است. به این ترتیب که ایشان ضمن مشاهده ناحیه مورد نظر هرگونه تغییر شکلی را که در پوست زانو مورد بررسی قرار میدهد. گاهی پزشکان فشار ملایمی را روی کاسه زانو وارد میکنند یا پای شما را خم یا صاف میکنند که ببینند با انجام این کارها درد شما کم میشود یا زیاد. در واقع انجام این کارها برای تشخیص صحیح مسئله به وجود آمده میباشد. تکنیکهای دیگری نظیر تصویربرداری اشعه ایکس که یک روش تشخیصی برای شناسایی شکستگی زانو است نیز، از جمله مواردی است که معمولاً پزشکان و متخصصان از آن جهت تشخیص صحیح استفاده میکنند.
درمان شکستگی زانو
برای درمان شکستگی کشکک زانو پزشکان معمولاً عوامل مختلفی را نظیر میزان شدت شکستگی، سن و سال بیمار، وضعیت فیزیکی وی و… را در نظر میگیرند. اگر این مشکل به درستی درمان نشود، امکان دارد در آینده فرد را با مشکلات مختلفی مواجه کند. به طور کلی راهکارهای درمانی مختلفی برای این مسئله وجود دارد که شامل موارد زیر هستند.
۱_گچ گرفتن شکستگی زانو: گچ یا آتل برای نگه داشتن ساق پا هنگام بهبودی استخوان استفاده قرار میگیرد؛ زیرا گچ از تکان خوردن زانو جلوگیری میکند و باعث سرعت بخشیدن به روند جوش خوردن استخوان کشکک زانو میشود.
۲_جراحی شکستگی زانو: معمولا زمانی روش درمانی جراحی را انتخاب میکنند که شکستگی در ناحیه کاسه زانو شدید باشد. یعنی هنگامی که استخوان به طور شدیدی شکسته باشد و یا خرد شده باشد، با گچ گرفتن نمیتوان به بهبودی آن کمک کرد؛ لذا با انجام جراحی باید درمان شود.
۳_شکستگی زانو و پلاتین: در این روش درمانی از پین، سیم و پیچ جهت نگه داشتن تکههای بزرگتر کشکک زانو در کنار یکدیگر بهره گرفته میشود. البته هنگامی که شکستگیهای خرد شده خیلی شدید باشد، برداشتن تمام کاسه زانو یا قسمتی از آن لازم است. در واقع انجام عمل پروتز زانو صورت میپذیرد. اکثر جراحان نهایت تلاش خود را میکنند تا در صورت امکان کاسه زانو را حفظ کنند و آن را مجدداً بچسبانند.
۴_دارو برای درد شکستگی زانو: در برخی از موارد پزشکان خصوصاً برای چند روز پس از شکستگیهای شدید برای کاسه زانو داروهای ضد درد اپیوئیدی رو تجویز میکنند.
۵_فیزیوتراپی برای شکستگی زانو: انجام تمرینات مختلف کششی و فیزیوتراپی میتواند به فرد کمک کند تا سریعتر توانایی راه رفتن عادی خود را به دست آورد. این مسئله طبیعی است که فرد بعد از هفتهها یا حتی ماهها بیحرکتی با آتل یا گچ دچار مشکلاتی در ساق پای خود شود. پس در این شرایط جهت به حداقل رساندن این مشکلات میتوان با استفاده از فیزیوتراپی قدرت عضلانی را بازگرداند تا میزان انعطاف و دامنه حرکت بهبود پیدا کند. پس از انجام عمل جراحی جهت ترمیم کاسه زانو به بیماران جهت انجام فیزیوتراپی و کاردرمانی توصیه می شود.
شکستگی زانو در کودکان
بدیهی است که در صورت شکستگی زانو در کودکان بینظیر درد و تورم ایجاد میشود، خصوصاً زمانی که کودک زانوی خود را به جلو یا عقب میبرد. اگر این شکستگی باعث نشده باشد که زانو از موقعیت خود خارج شود، به احتمال زیاد به جراحی احتیاج ندارد. اما در برخی از مواقع شکستگی به گونهای است که برای قرار دادن تکههای کاسه زانو در جای خود و همینطور به منظور ترمیم آسیب کودک به جراحی احتیاج پیدا میکند.
شکستگی زانو در سالمندان
هرگونه شکستگی برای افراد سالمند خطرات و عوارض فراوانی را به همراه دارد. شکستگی زانو نیز در سنین بالا عارضههایی را در پی دارد؛ چرا که در این سن بدن مقدار زیادی از پروتئین کلسیم و ویتامین خود را از دست داده است و ممکن است با هرگونه ضربهای دچار شکستگی شود. از سوی دیگر درمان شکستگی زانو در سالمندان نیز عوارض یادی را به همراه دارد. حتی گاهاً دیده شده که شکستگیهای زانو برای سالمندان حقیقتاً به راحتی قابل درمان نبوده است. پس مراقبت از سالمندان خصوصاً در رابطه با چنین مواردی بسیار ضروری و مهم است.
مراقبت از شکستگی زانو در خانه
یکی از درمانهای خانگی و مراقبتهای مربوط به شکستگی زانو این است که به کمک یخ یا یک کیسه سرد از تورم زانوی خود بکاهید. به این ترتیب که به مدت چند روز هر دو ساعت یک بار حدود ۱۵ دقیقه کیسه سرد یا یخ را روی زانوهایتان قرار دهید. جهت کاهش سوزش ناشی از تماس مستقیم یخ بهتر است یک پارچه را بین پوست و یخ بگذارید. ضمناً مراقب باشید گچ یا آتل روی زانویتان خیس نشود.
نحوه خوابیدن در زمان شکستگی زانو
با توجه به اینکه معمولاً برای بیحرکت نگه داشتن زانوی آسیب دیده از آتل، گچ یا بریس استفاده میشود، خوابیدن به پشت راحتترین حالت ممکن برای بیمار خواهد بود. میتوانید از بالشهایی برای زیر زانوهای خود استفاده کنید. زانو کمی بالاتر نگه داشته شود و شما نیز راحتتر باشید.
برای شکستگی زانو چی بخوریم
طبیعتاً رژیم غذایی پس از بروز چنین اتفاقی میتواند روی روند بهبودی تاثیرگذار باشد. سعی کنید در این زمان غذاهای سرشار از کلسیم را مصرف کنید؛ زیرا چنین غذاهایی ترمیم کننده ناحیه شکسته شده هستند. پس از مواد غذایی نظیر شیر، ماست، پنیر، کلم پیچ، کلم بروکلی، اسفناج و محصولاتی که غنی شده با کلسیم هستند، مانند جایگزینهای شیر (شیر بادام، نوشیدنی نارگیل، شیر سویا) و آب پرتقال استفاده کنید.
شکستگی زانو چقدر طول میکشد؟
سوالات رایجی که بسیاری از افراد در این زمینه میپرسند، این است که چه مدت طول میکشد تا شکستگی زانو به طور کامل بهبود پیدا کند. در پاسخ به این سوال باید بگوییم که این مسئله به عوامل مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال سن و سال فرد خیلی مهم است. اگر شخص آسیب دیده جوان باشد، احتمالاً روند بهبودی وی سریعتر است. اما متاسفانه برای افراد سالمند روند بهبودی و درمان زمانبر و سخت است. سلامتی کلی نیز روی بهبودی تاثیر میگذارد. به طور کلی و میانگین ۳ تا ۶ ماه طول میکشد تا شکستگی زانو بهبود پیدا کند. در صورتی که میزان شکستگی و آسیب دیدگی کشکک خیلی شدید باشد، امکان دارد پزشک به شما توصیه کند از فعالیتهایی نظیر بالا رفتن از پله، زانو زدن و یا چمباتمه زدن و هرگونه فعالیتی که باعث شود به مفصل زانو فشار وارد گردد، اجتناب کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
جهت کسب اطلاعات راجع به علائم شکستگی زانو اکنون وقت آن رسیده است که اقدامات مربوط به بررسیهای بیشتر و شروع روند درمانی آغاز شود. اول باید با یک پزشک متخصص جهت دریافت مشاورههای مربوط به درمان صحبت کنید. در صورتی که درد زانو خیلی شدید است، حتماً جهت تشخیص صحیح شکستگی به یک متخصص ارتوپد نیز مراجعه شود که البته ممکن است ایشان شما را به دکتر فیزیوتراپی نیز ارجاع دهد. در این مقاله ما در رابطه با علائم شکستگی زانو و راههای درمان آن صحبت کردیم. امیدواریم مطالب موجود در این مقاله به شما کمک کند تا در صورت بروز این اتفاق برای اطرافیانتان یا خودتان با آگاهی و دانش بیشتری اقدامات صحیح را انجام داده و بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. در پایان از صبر و توجه شما عزیزان سپاسگزاریم.