سرطان پروستات چیست؟ ۵ روش درمان موثر سرطان پروستات

سرطان غده پروستات سومین بیماری شایع جهان است که متاسفانه در حال حاضر در ایران و برای مردان ایرانی رو به افزایش می‌باشد؛ بنابراین داشتن اطلاعات کافی راجع به آن احساس می‌شود. از جایی که این نوع سرطان در مراحل اولیه شکل‌گیری هیچ نشانه و علائم خاصی را از خود بروز نمی‌دهد، به همین علت روز به روز شیوع آن افزایش پیدا می‌کند و این مسئله احتیاج به چکاپ‌های منظم و غربالگری‌های مستمر، به خصوص در افراد سن بالا احتیاج دارد. در این مقاله تلاش شده است تا در رابطه با سرطان پروستات و روش‌های درمانی موثر بر آن مطالبی عنوان شود. پس از شما عزیزان دعوت می‌کنیم برای اینکه بیشتر با این بیماری مردانه آشنا شوید، تا پایان مطلب همراه ما بمانید.

سرطان پروستات چیست؟

این نوع سرطان دقیقاً مثل سایر سرطان در اثر تولید مثل و تکثیر بی‌اندازه توده‌ای به وجود می‌آید که در سرطان پروستات سلول‌های پروستات دچار این معضل می‌شوند. سلول‌های سرطانی اندام و بافتشان کاملاً شبیه سلول‌های بافت پروستات است، با این تفاوت که ساختار و عملکردشان با سلول‌های سالم تفاوت دارد. پروستات یک غده گردو مانند و نسبتاً کوچک در اندام تناسلی مردانه است که موظف به تولید منی تغذیه و محافظت از اسپرم‌ها می‌باشد. در واقع در بدن مردان ادرار هنگام قرار گرفتن در مسیر خروج خود از کلیه به سمت مثانه، از مجرایی در ناحیه مرکزی پروستات عبور می‌کند و خارج می‌شود؛ لذا کسانی که دچار مشکل سرطان غده پروستات هستند، در دفع ادرار مشکلات فراوانی دارند. این نوع سرطان دومین سرطان شایع در آقایان بعد از سرطان ریه است و در مراحل اولیه شکل‌گیری علامتی ندارد. اما در صورتی که پیشرفت کرده باشد، به غده پروستات صدمه جدی زده و سپس به آلت تناسلی و مرد سرایت می‌کند و نهایتاً ممکن است به سایر نقاط بدن فرد نیز منتقل گردد. از آنجایی که با افزایش سن غده پروستات بزرگتر خواهد شد؛ پس با افزایش سن در آقایان بالای ۵۰ سال، احتمال مبتلا شدن به این بیماری نسبت به جوانان بیشتر است و بر اساس مشاهدات و آمار، سرطان پروستات در افراد جوان به ندرت دیده می‌شود.

مراحل سرطان غده پروستات

متاسفانه باید بگوییم این نوع سرطان جزو بیماری‌های کشنده است و احتمال مرگ و میر پس از ابتلا به آن کاملاً وجود دارد. به طور کلی سرطان پروستات در آقایان در ۴ گرد به مراحل زیر تقسیم می‌شود:

° گرید یک سرطان پروستات: در گرید یک این سرطان، بیماری به بافت خود غده پروستات محدود می‌شود و هنگام عکسبرداری و معاینات مقعدی، هیچگونه علائم و توموری تشخیص داده نخواهد شد.

° گرید دو سرطان پروستات: گرید دو خود به سه زیر گرید به شکل زیر دسته‌بندی خواهد شد:

گرید A2 شرایطی است که بیماری پیشرفت می‌کند و نصفی از لوب پروستات درگیر مشکل شده است. در گرید B2 بیماری تا جایی پیشرفت کرده است که دو لوب غده پروستات درگیر شده است. در گریدC2  کل غده پروستات به طور کامل درگیر سلول‌های سرطانی شده و رشد توده‌ای در حال افزایش است‌.

° گرید سه سرطان پروستات: این گرید نیز به سه زیر گرید تقسیم می‌شود:

گریدA3 که بیماری همچنان در حال پیشرفت بوده ولی به بافت پروستات محدود می‌شود. در گریدB3  اگرچه بیماری به خارج از غده پروستات نیز منتقل شده است، اما هنوز به بافت‌های مجاور ورود نکرده است. در گرید C3 سلول‌های سرطانی به لوله‌های منی و بافت‌های اطراف سرایت کرده‌اند.

° سرطان غده پروستات گرید چهار٫ سرطان پروستات پیشرفته: گرید چهار نیز شامل دو زیر گرید است:

در گریدA4 سرطان پروستات به غده لنفاوی به طور کامل رسیده است و بافت‌های مجاور را نیز درگیر خود کرده است. در گریدB4 سرطان کاملاً پیشرفت کرده و به استخوان‌های مجاور و غدد لنفاوی نیز سرایت کرده است. باید بدانید که برای درمان سرطان غده پروستات، تشخیص گرید بیماری فوق العاده مهم است.

علائم سرطان پروستات

این نوع سرطان با توجه به اینکه مجاری ادراری و نواحی اطراف آن را درگیر می‌کند، علائم و نشانه‌هایش بیشتر در قالب مختل شدن این دستگاه نمایان می‌شود. اصلی‌ترین علائم و نشانه‌های سرطان غده پروستات شامل موارد زیر است:

• تکرر ادرار: یکی از رایج‌ترین علامت‌های سرطان غده پروستات، تکرر ادرار است
• نیاز به دفع ادرار فوری: زمانی که بیماری در حال پیشرفت کردن است، امکان دارد فرد به دفع ادرار فوری احتیاج داشته باشد و نتواند ادرار خود را در مثانه نگه دارد. این نشانه نیز جزو یکی از علائم سرطان پروستات محسوب می‌شود.
• ادرارهای مکرر شبانه: یکی از رایج‌ترین مشکلات در مردان مسن، نیاز به ادرار در طول شب برای دفعات چند باره است و این مسئله ممکن است نشانه‌ای از تورم غده پروستات باشد.
• مشکل در شروع ادرار: کسانی که به سرطان غده پروستات مبتلا می‌شوند، هنگام شروع به ادرار دچار مشکل خواهند شد.
• کاهش نیروی ادرار: افراد مبتلا، به مرور متوجه کاهش نیروی خارج شدن ادرار و ایجاد اشکال در حفظ روند ثابت دفع ادرار می‌شوند.

در صورتی که سرطان پروستات بدخیم باشد ممکن است علائم زیر مشاهده شود البته این علائم چندان رایج نیست و فقط در پروستات‌های بسیار بدخیم رویت می‌شود:

_وجود خون در ادرار

_شروع ناگهانی اختلال نعوظ

_درد در دنده‌ها یا ناحیه تناسلی

_از دست دادن کنترل مثانه

_وجود خون در مایع منی

_سرطان غده پروستات و کمردرد

_درد لگن

_کاهش وزن غیر مستقیم

_تهوع

_بی‌اختیاری ادرار

_سرگیجه

_استفراغ

_احتباس ادرار

_در بعضی از مواقع رفتن به حالت کما

علل ابتلا به سرطان پروستات

خوشبختانه دلایل و منشا بروز سرطان پروستات کاملاً شناخته شده است و این دلایل عبارت‌اند از:

• بی حرکتی و ورزش نکردن
• مصرف بیش از اندازه مواد پروتئینی
• چاقی یا سندروم متابولیک یا سندروم ایکس
• خود ارضایی
• افراط در داشتن رابطه جنسی
• کهولت سن
• سابقه فامیلی سرطان در خانواده مانند پدر، برادر و فامیل درجه ۲
• مصرف بیش از حد لبنیات

انواع سرطان پروستات

سرطان غده پروستات در دو حالت دسته‌بندی می‌شود که عبارت‌اند از:

~ آدنوکارسینومای سلول‌های ترشح کننده حفره‌ای: رایج‌ترین نوع سرطان بوده و به سرطان‌هایی می‌گویند که در سلول‌های ترشح کننده موجود در غده پروستات مردان ایجاد می‌شوند.

~ آدنوکارسینومای سلول ترشح کننده مجرایی: این نوع آدنوکارسینوما در سلول‌هایی که در مجرای غده پروستات هستند، ایجاد شده از حالت قبل سریع‌تر متورم می‌شود.

~ سرطان پروستات خوش‌خیم: خوش‌خیم بودن در واقع یک اصطلاح است و معنای آن متورم شدن غده پروستات به دلیل افزایش سن می‌باشد.

~ سرطان پروستات بدخیم: این نوع سرطان به دو نوع تقسیم می‌شوند. در نوع اول سول‌های سرطانی محدود به غده پروستات بوده و در نوع دوم این سلول‌ها علاوه بر درگیر کردن غده پروستات، از آن ناحیه خارج شده و به بافت‌های مجاور نظیر ریه و کبد نیز منتقل می‌شود.

تشخیص سرطان پروستات

جهت تشخیص نوع سرطان غده پروستات از طریق سونوگرافی و غربالگری این کار را انجام می‌دهند:

| غربالگریDRE: رایج‌ترین معاینه بالینی برای تشخیص سرطان پروستات است که معاینه مقعدی موسوم به دی آر ای می‌باشد.

| آزمایش پروستاتPSA: در این آزمایش از طریق نمونه‌گیری از خون شخص مبتلا، سطح آنتی ژن psa اندازه‌گیری و بررسی می‌شود. معاینه آنتی ژن مخصوص پروستات توسط دکتر کلیه و پروستات انجام می‌شود. آنتی ژن مخصوص پروستات یک نوع پروتئین بوده که روی تشکیل منی تاثیرگذار است. این پروتئین که به وسیله سلول‌های پروستات تولید می‌شود، در صورت بالا بودنش احتمال مبتلا بودن فرد با سرطان غده پروستات را افزایش می‌دهد. عواملی نظیر عفونت یا التهاب پروستات و تورم آن، روی بالا رفتن میزان psa تاثیرگذارند.

پیشگیری از سرطان پروستات

رژیم غذایی حاوی مواد زیر برای کاهش خطر ابتلا به این نوع سرطان و پیشگیری از آن تاثیرگذار است:

-درمان سرطان پروستات با اضافه کردن فلفل و گوجه فرنگی به رژیم غذایی آقایان

-سبزیجات خانواده کلم نظیر کلم پیچ، کلم بروکسل و کلم بروکلی

-خوردن سویا

-مصرف ماهی

-استفاده از روغن‌های حاوی اسید چرب امگا ۳ نظیر روغن زیتون

-ورزش کردن( بر اساس تحقیقاتی که در سال ۲۰۰۶ صورت گرفت در صورتی که در طول روز ۳۰ دقیقه ورزش کنید، خطر ابتلا به غده پروستات و خطر مرگ و میر در اثر سرطان پروستات به شدت کاهش پیدا می‌کند)

در مقابل، مواد غذایی زیر احتمال ابتلای آقایان به سرطان پروستات را بالا می‌برد:

-گوشت کبابی

-شیر و محصولات لبنی

-چربی‌های اشباع از محصولات حیوانی گوشت قرمز

سرطان پروستات قابل درمان است؟

خوشبختانه این نوع سرطان قابل درمان بوده و اگر تحت نظر پزشک جراح پروستات باشید، به احتمال زیاد درمان خواهید شد. البته لازم به ذکر است که سرطان پروستات می‌تواند باعث مرگ و میر نیز گردد. در پاسخ به این سوال که این نوع سرطان تا چه حد خطرناک است، باید بگوییم بستگی به گرید آن دارد. اگر بیماری به حدی پیشرفت کرده باشد که به گریدهای ۳ و ۴ ورود پیدا کند، متأسفانه احتمال مرگ و میر در آن زیاد است. بعضی از راه‌های درمانی سرطان غده پروستات با توجه به در نظر گرفتن گرید آن، به شرح زیر می‌باشد:

∆ درمان سرطان پروستات با جراحی برداشت پروستات: در این نوع درمان همانطور که از نامش پیداست، غده پروستات را باید خارج کنند. همچنین برخی از بافت‌های اطراف آن و تعدادی از گره‌های لنفاوی بدن نیز طی این جراحی خارج می‌شود.

∆ درمان سرطان پروستات با پرتو درمانی: در این روش نیز به کمک پرتوهای پرقدرت و پر انرژی به دو روش سرطان پروستات درمان می‌شود. روش اول که جریان پرتویی خارجی است و در آن پرتوهایی خارج از بدن تابیده خواهند شد و در روش دوم که براکی تراپی نام دارد، پرتوهایی که در بدن قرار داده می‌شوند. درمان سرطان پروستات با پرتو درمانی عوارضی نظیر درد در هنگام دفع مدفوع، مدفوع سست و آبکی، تکرر ادرار و درد هنگام خروج ادرار دارد.

∆ درمان سرطان پروستات با هورمون درمانی: در پی این درمان تولید و ترشح هورمون تستسترون در بدن فرد مسدود می‌شود. در واقع سلول‌های سرطانی و سلول‌های سالم جهت ادامه زندگی و رشد خود به تستسترون وابسته می‌باشند که با قطع تولید و ترشح آن، سلول‌های سرطانی قادر به تکثیر نیستند. برای عدم رسیدن پیام تولید تستسترون از مغز به بیضه از داروهایی نظیر آگونیسیت‌ها شامل لوپرولید، گوزرلین، تریپتورلین کتوکو نازول، هیسترلین، آبیراترون. البته داروهایی نیز تحت عنوان آندروژن‌ها هستند که از رسیدن تستسترون تولید شده به سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کنند. داروهایی همچون نیلوتامید، فلوتامید، بیکالوتامید و…

∆ انجماد بافت پروستات برای درمان سرطان پروستات: در این روش درمانی پس از اینکه سرطان غده پروستات در سونوگرافی مشخص شد، به کمک نیدل‌های کوچکی که به داخل غده پروستات هدایت می‌شوند، یک گاز فوق العاده سرد در پروستات و نواحی اطراف آن رها می‌شود و این گاز باعث منجمد شدن بافت خواهد شد. پس از آن بلافاصله گازی فوق العاده گرم در آن بافت‌ها رها شده و آنها را ذوب می‌کند. انجام چندین و چند باره این کار باعث از بین رفتن بافت سرطانی می‌شود. البته در این روش تعدادی از سلول‌های سالم نیز صدمه می‌بینند که این مسئله اجتناب ناپذیر است. این روش که موسوم به کرایو سرجری است، بیشتر برای آقایانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بدنشان به پرتو درمانی پاسخ مثبت نداده‌ است.

درمان سرطان پروستات با شیمی درمانی

شیمی درمانی جزو درمان‌های رایج برای مبارزه با انواع سرطان‌هاست و برای سرطان غده پروستات نیز یکی از روش‌های مهار کردن و از بین بردن سلول‌های سرطانی می‌باشد. این دارو هم در قالب خوراکی وجود دارد و هم از طریق تزریق به رگ وارد بدن خواهد شد. شیمی درمانی بیشتر برای زمانی است که سلول‌های سرطانی علاوه بر درگیر کردن غده پروستات، از آن خارج شده‌اند و به نقاط دوری نظیر کبد و مثانه سرایت کرده‌اند.

سخن پایانی

سرطان پروستات در میان آقایان بالای ۵۰ سال بسیار رایج است و از آنجایی که این بیماری در مراحل ابتدایی شکل‌گیری خود هیچ نشانه‌ای ندارد، به آقایان در سنین بالا توصیه می‌کنیم برای چکاپ‌های منظم و غربالگری‌های مستمر به مراجع درمانی معتبر مراجعه کنند و در صورت رویت هر نشانه مربوط به سرطان پروستات، بلافاصله پزشک مربوطه را در جریان بگذارند. در این مطلب ما در رابطه با سرطان پروستات و روش‌های درمانی موثر بر آن صحبت کردیم. امیدواریم توانسته باشیم با بیان این مطالب شما را در این زمینه یاری کنیم. در پایان از صبر و توجه شما دوستان گرامی سپاسگزاریم.