این بیماری یک نوع بی‌قراری روانی حرکتی است که برای فرد بیمار احساس عصبی بودن، برانگیختگی، بی‌قراری یا اذیت شدن را به وجود می‌آورد. در واقع چنین اتفاقی ممکن است به واسطه بعضی از حرف‌ها، موقعیت‌ها، رویدادها و یا حتی در برخی از موارد بدون دلیل برای فرد بیمار ایجاد شود. اگرچه این طبیعی است که هر از گاهی انسان بی‌قرار شود و به دلیل استرس ناشی از مسائل مختلف، دچار بی‌قراری گردد؛ اما بی‌قراری روانی حرکتی اگر دائماً تکرار شود و هیچ دلیل مشخصی نیز برای آن وجود نداشته باشد، آژیتاسیون نامیده می‌شود و نشانه یک مشکل جدی در زمینه جسمی یا روان می‌باشد. در چنین شرایطی باید با متخصصان روانپزشکی صحبت شود تا ضمن یافتن علت، اقدامات لازم جهت درمان صورت پذیرد. در مقاله امروز بعد از توضیحاتی دقیق‌تر در رابطه با آژیتاسیون، شما را با علائم بیماری و روش‌های درمانی رایج آن آشنا می‌کنیم. پس خواندن این مطلب خالی از لطف نیست و در زمینه بالا بردن معلومات شما راجع به این بیماری کمک کننده می‌باشد. پس از شما عزیزان دعوت می‌کنیم تا انتها در کنار ما بمانید.
آژیتاسیون چیست؟
در علم پزشکی اصطلاح به معنای احساس تنش و بی‌قراری درونی می‌باشد و زمانی ایجاد می‌شود که فرد به راحتی آزرده شده و احساس می‌کند که احتیاج به راه رفتن یا حرکت کردن زیاد دارد. در شرایط عادی وقتی که فرد تحت اضطراب و استرس زیادی قرار می‌گیرد، این موضوع طبیعی می‌باشد؛ اما اگر یک مشکل روانپزشکی یا پزشکی منجر به بروز چنین رفتاری به شکل مرتب گردد، به این حالت آژیتاسیون می‌گویند. این بیماری جزو مواردی است که اگر فردی دچار مشکلات هورمونی یا بیماری‌های روانی نظیر آلزایمر، اسکیزوفرنی، اختلال دو قطبی و… باشد، بیماری آژیتاسیون نیز همراه آنها ممکن است بیاید. البته در برخی از مواقع به ندرت آزیتاسیون ناشی از تومور مغزی نیز هست؛ به همین دلیل اگر دیدید برای مدت طولانی بدون دلیل دچار بی‌قراری شده‌اید، بلافاصله این موضوع را با پزشک مطرح کرده تا دلیل آن مشخص شود.
علائم آژیتاسیون حاد
بعضی از علائم نوع حاد این بیماری که بیشتر از سایر علائم رواج دارند، عبارت‌اند از:
به حرکت بدون دلیل و هدف، بی‌صبری، عصبی بودن، بدخلقی، احساس ناخوشایند، رفتار سرسختانه و هیجان بیش از اندازه
در واقع کسانی که به آژیتاسیون مبتلا می‌شوند ضمن عصبی بودن، خشن نیز رفتار می‌کنند. نکته‌ای در اینجا باید در نظر داشته باشید این است که نباید بی‌قراری یا آژیتاسیون با پرخاشگری یکسان در نظر گرفته شود.
علت آژیتاسیون چیست؟
دلایل رایج این نوع بی‌قراری روانی حرکتی شامل مواردی از قبیل مشکلات با هم سن و سالان، استرس‌های کاری، خستگی زیاد، غم و اندوه، احساس بیماری و… می‌باشد. البته برخی از مشکلات پزشکی می‌تواند این حالت را به وجود بیاورد که شامل موارد زیراند:
-بیماری اوتیسم
-وابستگی به الکل یا ترک آن
-اختلالات اضطرابی یا خلقی نظیر افسردگی یا اختلال دو قطبی
-شرایطی که منجر به عدم تعادل هورمون‌ها می‌شود نظیر کم کاری تیروئید
-اختلالات عصبی (در موارد نادر تومورهای مغزی)
علت آژیتاسیون حاد چگونه تشخیص داده می‌شود؟
جهت شناسایی دلیل اصلی این نوع بی‌قراری، باید به پزشک مراجعه کنید. ایشان با پرسیدن سوالاتی در رابطه با سابقه پزشکی، علائم و نشانه‌های شما و سبک زندگیتان تشخیص را آغاز می‌کنند. در صورتی که پزشک به یک بیماری زمینه‌ای در مورد سلامت روان شما مشکوک شود، ممکن است جهت ارزیابی‌های دقیق‌تر شما را به یک فوق تخصص مغز و اعصاب یا روانپزشک ارجاع دهد. ضمنا اگر این احتمال را بدهند که شما دارای مشکل فیزیکی زمینه‌ای هستید، به احتمال زیاد باید چند آزمایش تشخیصی را انجام دهید. این آزمایشات معمولاً شامل مواردی نظیر آزمایش ادرار، آزمایش مایع نخاعی، ام آر آی و سی تی اسکن از مغز و آزمایش خون جهت بررسی تعادل هورمونی می‌باشد.
چگونه بی‌قراری روانی حرکتی را درمان کنیم؟
برنامه‌های تجویز شده جهت درمان این مشکل دقیقاً بستگی به این موضوع دارد که علت تحریک این بیماری چیست. در این قسمت می‌خواهیم درمان‌های پزشکی روانشناسی خانگی و طب سنتی را بر اساس علت بروز بیماری شرح دهیم.
- بی‌قراری روانی حرکتی ناشی از فشار و استرس: جهت تسکین بی‌قراری‌های ناشی از اضطراب، متخصصان ممکن است تکنیک‌های آرامش بخشی را به افراد توصیه کنند. به عنوان مثال تمرینات یوگا، تمرینات مربوط به تنفس عمیق و سایر اعمال مدیتیشن و مراقبه شامل این موارد هستند. مدیتیشن و تنفس عمیق حس آرامش را به فرد برمی‌گرداند و ورزش کردن و شرکت در فعالیت‌هایی که فرد از آن لذت می‌برد، می‌تواند میزان اضطراب را تا حد زیادی کم کند. اگر چنین تکنیک‌هایی به فرد تسکین نداد، باید به یک روان درمانگر مراجعه کند. در واقع جهت تشخیص و کمک به درمان آژیتاسیون فرد باید برای شناسایی و محدود کردن تماس خود با مواردی که باعث اضطراب وی می‌شوند، همه اقدامات را به درستی انجام دهد؛ مثلاً اگر فردی تحت فشار شغلی و کاری است، باید آن را با کارفرمای خود در میان بگذارد. در طب سنتی نیز درمان‌هایی نظیر اصلاح خواب و غذا و استفاده از داروهای آرامش بخش مثل گل گاوزبان و درمان‌هایی نظیر تنفس طبی افزایش فعالیت بدنی و… توصیه شده است.
- بی‌قراری روانی حرکتی ناشی از مشکلات سلامت روان: اگر اختلال خلقی یا استرس به عنوان یکی از دلایل آژیتاسیون روانی حرکتی توسط پزشک تشخیص داده شود، ایشان ممکن است ترکیبی از داروها و مشاوره با روان درمانگر را برای بیمار توصیه کنند. در این شرایط فرد هنگام ملاقات با روان درمانگر، وی باید همه علائم و نشانه‌های خود را به وضوح توضیح دهد و به کمک متخصص، استراتژی‌هایی جهت مقابله با این مشکلات پیدا کند. داروهایی که برای بیماری آژیتاسیون تجویز می‌گردد نیز متفاوت بوده و بسته به نظر پزشک و با توجه به شرایط فیزیکی بیمار تجویز می‌شود. لورازپام و هالوپریدول جزو پراستفاده‌ترین داروهایی هستند که پزشکان برای بیماری آژیتاسیون آن را تجویز می‌کنند. با این حال اگر فردی دچار آژیتاسیون حاد شده باشد، ابتدا باید از داروهای آنتی سایکوتیک آتیپیک نظیر زیپراسیدون، ریسپریدون و اولانزاپین مورد توجه قرار گرفته شود. در نظر داشته باشید که ریلکسیشن و انجام ورزش‌های مرتب نیز در زمینه درمان بیماری آژیتاسیون فوق العاده کمک کننده است. طب سنتی نیز مطابق معمول برای درمان این بیماری به اصلاح مزاج کرده است. در واقع جهت بهبود وضعیت سلامت روانی فرد باید به اندازه کافی فعالیت کند و به طور صحیح بخوابد، غذاها را با توجه به مزاج خود انتخاب کرده و مصرف کند. البته باید رژیم غذایی سالم و متنوعی هم داشته باشد. در صورت لزوم می‌توان از بعضی از داروهای گیاهی که مرتبط با سلامت روان هستند، البته با تجویز متخصصان طب سنتی، استفاده نماید؛ دم کرده بابونه و اسطوخودوس در رابطه با این مورد مفید هستند.
- بی‌قراری روانی حرکتی ناشی از عدم تعادل هورمونی: در صورتی که پزشک علت آژیتاسیون را در وجود فرد به دلیل عدم تعادل هورمونی بداند، ممکن است درمان‌های جایگزین هورمونی یا داروهایی که باعث تعدیل هورمون‌های بیمار می‌شود را تجویز نماید. به طور کلی عارضه هورمونی که باعث آژیتاسیون می‌شود، کم کاری تیروئید است که جهت درمان پزشکان داروهای تیروئیدی را تجویز می‌کنند. در صورتی که بروز این اختلال مربوط به هورمون‌های جنسی باشد، متخصصان باید داروهای لازم را جهت ایجاد تعادل هورمونی تجویز نمایند. در طب سنتی نیز اگر منشا اختلال فرد هورمونی تشخیص داده شود، درمان‌های متعددی برای آن وجود دارد. به عنوان مثال بادکش درمانی گرم و سرد، روغن مالی، اصلاح سبک زندگی و داروهای گیاهی جزو برخی از موارد درمانی در طب سنتی است.
- بی‌قراری روانی حرکتی ناشی از تومور مغزی: در صورتی که آژیتاسیون ناشی از تومور مغزی در فرد تشخیص داده شود، برنامه درمانی وی بستگی به اندازه تومور، نوع آن و محل تومور دارد. در رابطه با این مورد بدون شک باید همه مراتب درمانی تحت نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب صورت بگیرد. ممکن است برای چنین بیمارانی شیمی درمانی، رادیاتراپی یا جراحی تجویز شود.
سوالات متداول آژیتاسیون
۱_آژیتاسیون یعنی چه؟
این اصطلاح به معنی بی‌قراری است. در واقع در چنین حالتی شخص آرام و قرار ندارد و مرتباً می‌خواهد حرکت کند.
۲_درمان آژیتاسیون چیست؟
درمان این بیماری بستگی به علت آن دارد که در متن فوق بر اساس علت بی‌قراری درمان‌های موجود در طب سنتی و پزشکی نوین آورده شده است. اکثر درمان‌ها روی اصلاح شیوه زندگی و روان درمانی می‌باشد؛ با این حال اگر مشکلات فیزیکی نیز وجود داشته باشد، باید با مصرف دارو برطرف گردد و هر اقدام پزشکی که لازم باشد، انجام شود.
۳_آیا آژیتاسیون خطرناک است؟
خیر، این بیماری در اکثر موارد خطرناک نیست؛ اما اگر در موارد نادری علت بروز آژیتاسیون تومور مغزی باشد، ممکن است خطرناک باشد و باید بلافاصله پیگیری شود. گاهی ممکن است آژیتاسیون از مشکلات روانشناختی و پزشکی نشئت گرفته باشد که در چنین شرایطی، باید درمان‌های لازم صورت پذیرد؛ پس در نتیجه تنها موردی که دارای خطر جدیست، مربوط به تومور مغزی است. جهت درمان این بیماری ابتدا باید به پزشک متخصص مراجعه کنید و پس از تشخیص علت، راهکارهای درمانی پیش روی شما خواهد بود. در صورتی که علائم این بیماری را داشتید و به هر دلیلی امکان مراجعه حضوری به پزشک را ندارید نداشتید، می‌توانید در بستر اینترنت و راجعه به سامانه‌های پزشکان آنلاین، سوالات خود را بپرسید و پاسخ را دریافت نمایید.
سخن آخر
آژیتاسیون معمولاً طبیعی است و به دلیل مشکلات و استرس‌های زندگی به وجود می‌آید. به هر حال ممکن است در برخی از مواقع منشأ این بیماری روانشناختی و پزشکی باشد. در موارد معدودی نیز که این مشکل از تومورهای مغزی ناشی می‌شود، باید پیگیری‌های جدی و لازم صورت پذیرد. اساساً روند درمان این بیماری بر تغییر سبک زندگی و درمان‌های دارویی و روانشناختی تاکید دارد. در این مقاله ما در رابطه با آژیتاسیون و نحوه درمان آن صحبت کردیم. امیدواریم توانسته باشیم با بیان این مطالب، اطلاعات مفیدی را در این خصوص در اختیار شما دوستان گرامی قرار دهیم. در پایان از صبر و توجه شما سپاسگزاریم.
