با افزایش سن، بدن تغییرات زیادی را تجربه میکند و یکی از رایجترین این تغییرات، کاهش شنوایی یا پیرگوشی است. این وضعیت به طور معمول در افراد بالای 65 سال مشاهده میشود و تقریباً یک سوم از این گروه سنی را تحت تأثیر قرار میدهد. گرچه پیرگوشی خود به تنهایی زندگی را تهدید نمیکند، اما عدم رسیدگی به آن میتواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد.
کاهش شنوایی معمولاً به دلایل مختلفی از جمله پیری، قرار گرفتن در معرض صداهای بلند، بیماریها و وراثت اتفاق میافتد. کسانی که با این مشکل مواجه هستند، ممکن است در مکالمات روزمره با خانواده و دوستان دچار مشکل شوند و حتی در شنیدن زنگهای در و هشدارها نیز با دشواری روبرو شوند.
این وضعیت میتواند به تدریج منجر به افسردگی و انزوای اجتماعی شود، زیرا افراد دچار کم شنوایی ممکن است از درک مکالمات ناامید و یا خجالت زده شوند. برای این افراد، مراقبت و توجه ویژهای لازم است. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان در تهران زندگی میکنید و با مشکلات شنوایی مواجه است، استخدام پرستار سالمند در منزل میتواند کمک شایانی باشد.
در صورتی که مشکلات شنوایی درمان نشود، ممکن است به مرور زمان وخیمتر شوند. مراجعه به پزشک برای بررسی وضعیت شنوایی و دریافت درمانهای مناسب، از جمله سمعک، آموزشهای ویژه، داروها و در مواردی جراحی، میتواند به بهبود وضعیت کمک کند. تحقیقات نشان دادهاند که افراد مسن با مشکلات شنوایی بیشتر از بزرگسالان با شنوایی طبیعی در معرض خطر زوال عقل هستند و سرعت کاهش تواناییهای شناختی آنها، از جمله حافظه و تمرکز، افزایش مییابد.

درمان پیرگوشی و کاهش شنوایی در سالمندان
دلایل کاهش شنوایی در سالمندان
پیرگوشی، کاهش شنوایی ناشی از افزایش سن، فرآیندی تدریجی است که با گذشت زمان به وقوع میپیوندد. این وضعیت به علت تغییرات مختلف در گوش داخلی بروز میکند که شامل موارد زیر است:
– تغییرات در ساختار و عملکرد گوش داخلی
– نوسانات در جریان خون به گوش
– اختلال در عملکرد اعصاب شنوایی
– تغییرات در پردازش گفتار و صدا در مغز
– آسیب به مویهای ریز موجود در گوش که مسئول انتقال صدا به مغز هستند
علاوه بر این، کاهش شنوایی مرتبط با سن میتواند به دلایل مختلف دیگری نیز رخ دهد، از جمله:
– دیابت
– فشار خون بالا
– عفونتهای ویروسی و باکتریایی، نظیر اوتیت میانی (عفونت گوش)
– بیماریهای قلبی، سکتههای مغزی، آسیبهای مغزی یا تومورها که میتوانند بر شنوایی تأثیر بگذارند
– قرار گرفتن در معرض صداهای بلند
– مصرف داروهای خاص مانند داروهای «اتوتوکسیک» که به شنوایی آسیب میزنند
– عوامل ژنتیکی، مانند اتوسکلروز، که به رشد غیرطبیعی استخوانهای گوش و اختلال در عملکرد آنها منجر میشود
– سیگار کشیدن
توجه به این عوامل میتواند به درک بهتر و مدیریت مؤثرتر پیرگوشی کمک کند.

درمان پیرگوشی و کاهش شنوایی در سالمندان
علائم کاهش شنوایی چیست؟
با افزایش سن، بسیاری از افراد به تدریج تغییراتی در شنوایی خود تجربه میکنند. این تغییرات میتواند شامل ضعف در درک صدا و گفتار دیگران باشد. در اینجا به برخی از علائم رایج کاهش شنوایی در سالمندان اشاره میکنیم:
– دشواری در شنیدن صداهای کمقدرت و بیصدا، مانند حروف صامت (ن، ب، پ، ر)
– مشکل در درک مکالمات در مکانهای پر سر و صدا یا شلوغ
– نیاز به افزایش صدا در تلویزیون، رادیو یا تلفن همراه
– مشکلات در برقراری ارتباط و اجتناب از فعالیتهای اجتماعی
– تجربه وزوز یا صدای ممتد در یکی یا هر دو گوش
این علائم معمولاً به تدریج با افزایش سن بروز میکند، اما عواملی نظیر عفونت یا چرک در گوش نیز میتواند بر کاهش شنوایی تأثیر بگذارد.
اگر یکی از نزدیکان شما مانند والدینتان بیشتر از حد معمول صحبت میکنند یا درک گفتار شما برایشان دشوار است، ممکن است با مشکل شنوایی مواجه باشند.

درمان پیرگوشی و کاهش شنوایی در سالمندان
انواع کاهش شنوایی
کاهش شنوایی به دو دسته اصلی تقسیم میشود:
- کاهش شنوایی حسی-عصبی: این نوع کاهش شنوایی ناشی از آسیب به گوش داخلی یا عصب شنوایی است و معمولاً دائمی میباشد.
- کاهش شنوایی رسانایی: زمانی اتفاق میافتد که امواج صوتی نتوانند به گوش داخلی برسند، معمولاً به دلیل تجمع چرک گوش یا سوراخ شدن پرده گوش. این نوع کاهش شنوایی معمولاً با درمان پزشکی یا جراحی قابل اصلاح است.
شنوایی ناگهانی و نیاز به فوریت
از دست دادن شنوایی ناگهانی، که ممکن است به دلیل ضربه مغزی یا دیگر مسائل پزشکی باشد، بسیار نگرانکننده است. در صورت بروز شنوایی ناگهانی در یک یا هر دو گوش، فوری باید به پزشک مراجعه کنید.
پیرگوشی یا کاهش شنوایی مربوط به سن
پیرگوشی، کاهش شنوایی مرتبط با افزایش سن، به تدریج و به طور همزمان در هر دو گوش بروز میکند. این وضعیت میتواند به دلیل تغییرات طبیعی در ساختار گوش و عصب شنوایی یا عوامل ارثی باشد. این نوع کاهش شنوایی معمولاً به آرامی پیشرفت میکند، به همین دلیل ممکن است فرد دیرتر متوجه مشکل شود.

درمان پیرگوشی و کاهش شنوایی در سالمندان
وزوز گوش
وزوز گوش، که به عنوان زنگ زدن یا صدای خشک در گوش توصیف میشود، در افراد مسن شایع است. این صدا ممکن است از یک یا هر دو گوش شنیده شود و میتواند به دلیل مشکلاتی مانند چرک گوش، فشار خون بالا، آلرژی یا عوارض جانبی داروها بروز کند.
در نهایت، برای مدیریت مشکلات شنوایی و کاهش تاثیرات آن بر کیفیت زندگی، مشاوره و درمان مناسب از اهمیت ویژهای برخوردار است.
چگونه با پیرگوشی زندگی کنیم؟
اگر متوجه کاهش شنوایی شدید، نخستین قدم صحبت کردن با پزشک معالج خود است. به هیچ عنوان از اطلاعرسانی درباره مشکلات شنوایی خود به اطرافیان خود خجالت نکشید؛ از آنها بخواهید که با صدای بلندتر و واضحتر صحبت کنند تا بتوانید بهتر شنوا باشید.
ضروری است که به یک متخصص شنواییشناسی یا پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید. پزشک خانواده شما میتواند به تشخیص مشکل شنوایی و پیشنهاد درمانهای مناسب کمک کند و در صورت لزوم، شما را به متخصصان دیگر ارجاع دهد.
کاهش شنوایی مرتبط با سن یک فرآیند تدریجی و پیشرونده است و معمولاً با گذر زمان بدتر میشود. اگر شنوایی خود را از دست دهید، این کاهش شنوایی اغلب دائمی است. با این حال، استفاده از وسایل کمکی مانند سمعک میتواند به طور قابل توجهی کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد. برای خدمات مراقبت و نگهداری از سالمندان در منزل، همیاران فرشته میتواند به شما کمک کند.

درمان پیرگوشی و کاهش شنوایی در سالمندان
درمان پیرگوشی
متأسفانه، درمانی برای کاهش شنوایی مربوط به سن وجود ندارد. با این حال، پزشکان میتوانند با ارائه راهکارهایی به بهبود کیفیت زندگی و شنوایی شما کمک کنند. در این راستا، پزشک ممکن است توصیههای زیر را مطرح کند:
– استفاده از سمعک: این دستگاهها میتوانند به شما در شنیدن بهتر کمک کنند و تجربه شنیداری شما را بهبود بخشند.
– دستگاههای کمکی: مانند تقویتکنندههای تلفن که میتوانند صداهای تلفن را واضحتر کنند.
– آموزش زبان اشاره یا لبخوانی: این روشها به ویژه برای افرادی که با کاهش شنوایی شدید روبرو هستند، میتواند مفید باشد.
در برخی موارد خاص، پزشک ممکن است کاشت حلزون را پیشنهاد دهد. این دستگاه الکترونیکی کوچک که از طریق جراحی در گوش قرار میگیرد، میتواند صداها را به میزان قابل توجهی بلندتر کند، هرچند که شنوایی طبیعی را به طور کامل باز نمیگرداند. این گزینه عمدتاً برای افرادی که دچار کاهش شنوایی شدید هستند، در نظر گرفته میشود.

درمان پیرگوشی و کاهش شنوایی در سالمندان
کند شدن روند پیرگوشی و جلوگیری از آن
اگرچه ممکن است نتوانید از بروز کاهش شنوایی ناشی از پیری جلوگیری کنید، اما میتوانید اقداماتی انجام دهید تا از تشدید آن جلوگیری کنید و کیفیت شنوایی خود را حفظ نمایید. در صورت مواجهه با کاهش شنوایی مرتبط با سن، به موارد زیر توجه کنید:
– پرهیز از صداهای بلند: سعی کنید از قرارگیری مکرر در معرض صداهای بلند خودداری کنید و در مکانهای پرصدا از محافظهای گوش استفاده کنید.
– کنترل قند خون: اگر به دیابت مبتلا هستید، مدیریت قند خون خود میتواند به حفظ شنوایی شما کمک کند.
– مراقبت مناسب: استخدام پرستار سالمند در منزل میتواند نقش مؤثری در جلوگیری از بدتر شدن وضعیت شنوایی ایفا کند و با مراقبتهای صحیح از سالمند، به بهبود کیفیت زندگی او کمک کند.
در صورتی که علائم کاهش شنوایی را تجربه کردید، به سرعت با پزشک خود مشورت کنید. ضعف شنوایی میتواند توانایی درک گفتار را تحت تأثیر قرار دهد، اما با درمان زودهنگام، ممکن است بتوانید این توانایی را حفظ کنید یا از شدت کاهش آن بکاهید. بهویژه، استخدام پرستار سالمند در منزل میتواند به کاهش روند پیرگوشی و بهبود وضعیت شنوایی کمک کند.