سوء تغذیه در سالمندان| علائم+ دلایل+ درمان + پیشگیری

بدن هر کس در طول شبانه روز به مقدار مشخصی از مواد مغذی احتیاج دارد و از آنجایی که بدن سالمندان نیز با افزایش سن با کاهش عملکرد مواجه هستند؛ لذا لازم است نسبت به مسائل تغذیه افراد مسن هوشیار باشید، زیرا سوء تغذیه در سالمندان با توجه به شرایط جسمانی‌شان خطرات بیشتری نسبت به سایر افراد دارد. مجموعه عوامل اثرگذار در بروز مشکل سوء تغذیه شامل عوامل روانی و جسمانی می‌شوند و ما در این مطلب قصد داریم در مورد این عوامل، علائم سوء تغذیه، عوارض آن، راه‌های پیشگیری و درمان آن صحبت کنیم. اگر به کسب اطلاعات در این زمینه علاقه دارید، لطفاً تا پایان مطلب ما را همراهی بفرمایید.

عواملی که باعث سوء تغذیه در سالمندان می‌شود:

• اغلب مردم گمان می‌کنند سوء تغذیه صرفاً به دلیل گرسنگی ناشی از عدم دسترسی و غذا و یا مصرف غذاهای ناسالم ایجاد می‌شود؛ در صورتی که وقتی فردی پا به سن می‌گذارد، در معرض بیماری‌های مزمن قرار گرفته که این بیماری‌ها در ایجاد مشکل سوء تغذیه اثرگذار هستند. به عنوان مثال سالمندانی که به بیماری‌های دیابت، سرطان و یا آلزایمر یا زوال عقل مبتلا هستند، غذا خوردن به کاری سخت برایشان تبدیل شده و پس از مدتی دچار کاهش اشتها و سوء تغذیه خواهند شد. زوال عقل از جمله بیماری‌هایی است که باعث فراموش کردن نیاز بدن به مواد غذایی و یا تغییر در عادت‌های غذایی سالمندان شده و از این طریق امکان سوء تغذیه را برای شخص به وجود می‌آورد. از طرفی در طول دوره درمان این گونه بیماری‌ها، سوخت و ساز بدن تغییراتی کرده و محدودیت‌های غذایی که برای درمان بیماری اعمال می‌شود، باعث افزایش شدت سوء تغذیه در فرد سالمند می‌شود.
• همچنین مصرف برخی از داروهای خاص یا استفاده از مشروبات الکلی و دخانیات توانایی بدن فرد سالمند را در جذب مواد مغذی کم کرده و سبب کاهش اشتهای وی خواهد شد.
• ضمناً افراد مسنی که برای مدت زمان طولانی در بیمارستان بستری می‌شوند و به دلیل بی‌توجهی این مراکز به موضوع تغذیه دچار سوء تغذیه می‌شوند.
• از دیگر دلایل سوء تغذیه در سالمندان می‌توان به بی‌تحرکی، تنهایی، افسردگی و احساس غم اشاره کرد.

علائم سوء تغذیه در سالمندان

| کاهش وزن شدید بدون رژیم غذایی برنامه‌ریزی شده

| احساس ضعف جسمانی و خستگی

| بی‌اشتهایی

| غذا خوردن به میزان کم و در یک زمان خاص از شبانه روز

| تورم در ناحیه‌ای از بدن

عوارض ناشی از سوء تغذیه در سالمندان

عوارض سوء تغذیه در سالمندان شدیدتر است و در مرحله اول سیستم ایمنی بدن فرد را به طور قابل توجهی ضعیف می‌کند و همین موضوع باعث آسیب پذیری بیشتر در برابر بیماری‌ها خواهد شد. به عنوان مثال خطر ایجاد عفونت و یا دیر خوب شدن زخم‌ها بالا می‌رود. با ادامه پیدا کردن این مسئله شاخص توده استخوانی سالمند کاهش پیدا می‌کند و همین موضوع باعث ایجاد ضعف عضلانی نیز خواهد شد. همین دو موضوع سبب ایجاد خطر شکستن استخوان لگن و یا سایر استخوان‌ها در سالمندان شده و در نهایت اگر راهی برای بهبود این مسئله پیدا نشود، احتمال مرگ و میر نیز وجود دارد.

چه زمانی برای تشخیص و رفع سوء تغذیه به پزشک مراجعه کنیم؟

حالا که با علائم سوء تغذیه در سالمندان آشنا شدید، اگر یک یا چند مورد از نشانه‌های آن را برای چند هفته و به صورت پیوسته در فرد سالمند مشاهده کردید، حتماً به پزشک مربوطه جهت انجام آزمایشات مخصوص و چکاپ برای تایید بیماری مراجعه کنید تا ایشان راهکارهای درمانی را در اختیارتان بگذارد.

درمان سوء تغذیه در سالمندان

اولین درمانی که جهت رفع سوء تغذیه در افراد مسن باید به ذهن شما خطور کند، مراجعه به پزشک متخصص است. ایشان با انجام معاینات اولیه و با در نظر گرفتن شرایط جسمی سالمندان تشخیص می‌دهد که وی به چه مواد مغذی برای درمان سوء تغذیه و کم اشتهایی احتیاج دارد. پس از آن رژیم غذایی مناسب برای تامین این مواد برای بلند مدت تنظیم شده و ممکن است در کنار آن مصرف مکمل‌های خوراکی نیز تجویز شود. اگر پزشک تشخیص دهد که بیماری‌های روانی در ایجاد سوء تغذیه اثر گذارند، ابتدا شما را به متخصصان مربوطه در این زمینه ارجاع می‌دهند تا درمان آنها را از سر بگیرید. تجویز دارو نیز در برخی شرایط و با توصیه پزشک برای رفع این مشکل پیشنهاد می‌شود.

پیشگیری از سوءتغذیه در سالمندان

جهت پیشگیری از سوء تغذیه در افراد مسن باید همزمان نکاتی که مربوط به سلامت جسمی و نکاتی که مربوط به سلامت روانی سالمند است را در نظر داشته باشید:

^ رژیم غذایی متعادل و سالمی را برای سالمند تعیین کنید.

^ روی انجام رژیم غذایی به طور کامل پیگیری کنید.

^ اگر داروهای تجویز شده روی اشتهای سالمندان اثر منفی داشت، با پزشک مشورت نمایید.

^ عواملی همچون استرس و اضطراب را از فرد مسن دور کنید.

^ با مصرف کافی مایعات، از کم آبی بدن وی جلوگیری کنید.

^ دقت داشته باشید که غذاهای خوش رنگ و لعاب و خوشبو به سالمندان در ترغیب خوردن غذا کمک می‌کنند.

^ تعداد وعده‌های غذایی را افزایش دهید و در عوض حجم آن را کم کنید.

^ در صورت ضعیف شدن دندان‌های فرد، برای جلوگیری از مشکل غذا خوردن راهی جایگزین در نظر داشته باشید.

رژیم غذایی متعادل برای سالمندان

جهت بهبود و رفع سوء تغذیه رژیم غذایی متعادل و سالم باید به شکل هدفمند در نظر گرفته شده و به طور منظم اجرا شود. استفاده از گوشت بدون چربی، ماهی و غلات کامل در رژیم غذایی از ضروریات است. در رژیم غذایی سالمند باید میوه‌ها و سبزیجات تازه وجود داشته باشد همچنین برای میان وعده‌ها می‌توانید از مواد کم چرب و سالم مانند آجیل استفاده کنید. برای تامین مایعات مورد نیاز بدن نیز از نوشیدنی‌های انرژی‌زای بدون قند بهره بگیرید.

از بین بردن کم اشتهایی در سالمندان

برای از بین بردن کم اشتهایی در سالمندان اولین قدم این است که دلایل آن را شناسایی کنید. اگر مصرف دارویی خاص یا بیماری باعث این اتفاق شده است، باید به فکر تغییر دارو یا درمان بیماری باشید. از طرفی اگر مشکلاتی مانند زوال عقل یا آلزایمر سبب کاهش اشتها شده‌اند، باید از متخصصان روانشناسی کمک بگیرید. به علاوه این‌ها افزایش تعداد وعده‌های غذایی، کمتر کردن حجم آنها، تزیین کردن غذا با شکل زیبا و استفاده از ادویه‌های مجاز و خوشبو راهکارهایی برای تشویق سالمندان به مصرف غذا و از بین بردن کم اشتهایی آنهاست.

مراقبت از سالمند دچار سوء تغذیه و کم اشتها

جهت مراقبت از سالمندان دچار سوء تغذیه باید برنامه‌ای که در آن زمان و میزان مصرف انواع مواد غذایی مقوی برای تامین نیاز بدن وی به پروتئین، ویتامین، مواد معدنی، کربوهیدرات و… ذکر شده است، در اختیار داشته باشید. در بیماری سوء تغذیه معمولاً درمان به تنهایی جوابگو نخواهد بود و باید کسی در کنار فرد مسن حضور داشته باشد؛ بنابراین اگر چنین شرایطی را ندارید، توصیه می‌کنیم از خانه‌های سالمندان کمک بگیرید.

خدمات خانه سالمندان به افراد با مشکلات تغذیه

خانه سالمندان پارسایان تهران با داشتن کادر مجرب و واحد تغذیه که به شکل تخصصی فعالیت می‌کنند، آماده پذیرایی از سالمندان عزیز مبتلا به بیماری سوء تغذیه می‌باشد. این مجموعه می‌تواند با توجه به شرایط سالمند دچار سوء تغذیه و با داشتن برنامه غذایی دقیق و استفاده از مواد غذایی درجه یک، مشکلات سوء تغذیه در سالمندان را برطرف نماید.