ویتامین D که اخیراً توجه زیادی را به خود جلب کرده، نقشی کلیدی در رشد و تقویت استخوان‌ها در دوران کودکی و حفظ سلامت آنها در سنین بالا دارد. با این حال، متأسفانه در کشور ما کمبود این ویتامین بسیار شایع است. به همین دلیل، وزارت بهداشت اخیراً مصرف ماهانه 50 هزار واحد ویتامین D را تحت نظر پزشک توصیه کرده و حتی توزیع رایگان آن را آغاز کرده است.
اهمیت ویتامین D در رژیم غذایی سالمندان موضوعی است که باید به دقت مورد توجه خانواده‌ها و مراقبین قرار گیرد. با توجه به تغییرات فیزیولوژیکی بدن سالمندان، کاهش ترشح هورمون‌ها و بروز بیماری‌های مختلف در این سنین، مصرف مکمل‌های ویتامین D ضروری است. کمبود این ویتامین در سالمندان به‌طور مداوم مشاهده شده و نیاز به جبران آن جدی است.
تماس و مشاوره رایگان
فرم زیر را پر کنید ما با شما تماس میگیریم
برای تأمین ویتامین D و کلسیم مورد نیاز، توصیه می‌شود که رژیم غذایی سالمندان شامل غذاهای غنی از این ریزمغذی‌ها باشد. مواد غذایی غنی‌شده با ویتامین D و کلسیم می‌توانند به تأمین نیازهای تغذیه‌ای این گروه سنی کمک کنند.
متخصصین تغذیه همیشه بر این باورند که تأمین ویتامین‌های مورد نیاز ابتدا باید از طریق تغذیه مناسب صورت گیرد. با این حال، اگر فرد قادر به دریافت مقدار کافی از این مواد مغذی از طریق رژیم غذایی نباشد یا نیاز به مقدار بیشتری داشته باشد، استفاده از مکمل‌ها توصیه می‌شود.
اهمیت ویتامین دی در دوران سالمندی
غذاهای حاوی ویتامین دی
منبع اصلی ویتامین D نور خورشید است، با این حال، در صورتی که افراد نتوانند به اندازه کافی در معرض نور خورشید قرار گیرند، استفاده از مکمل‌ها به یک ضرورت تبدیل می‌شود.
با توجه به محدود بودن منابع غذایی طبیعی حاوی ویتامین D، بخش عمده‌ای از این ویتامین مورد نیاز بدن از طریق مواد غذایی غنی‌شده تأمین می‌شود. این مواد شامل محصولات شیری غنی‌شده و غلات صبحانه با ویتامین D هستند.
ویتامین D به‌طور عمده در غذاهای حیوانی یافت می‌شود. منابع طبیعی این ویتامین شامل ماهی‌های چرب، روغن کبد ماهی و تخم‌مرغ هستند. همچنین، قارچ‌ها نیز حاوی ویتامین D می‌باشند. در حال حاضر، بسیاری از مواد غذایی مانند شیر تغلیظ شده، شیر خشک، غلات، برخی ماست‌ها، مارگارین و آب‌میوه‌ها با ویتامین D غنی‌سازی می‌شوند.
افراد سالم که به مقدار کافی در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند، معمولاً نیازی به دریافت ویتامین D از منابع غذایی ندارند. نور خورشید بهترین روش برای تولید ویتامین D است. با این حال، افرادی که به دلیل سالمندی، کمبود قرارگیری در معرض نور خورشید، یا بروز اختلالات هورمونی و بیماری‌های گوارشی، تولید ویتامین D در بدنشان ناکافی است، باید از مکمل‌ها استفاده کنند.
مطالعات نشان داده‌اند که بین 55 تا 99 درصد از ویتامین D موجود در مکمل‌ها همراه با روغن یا چربی بهتر جذب می‌شود، در حالی که ترکیباتی مانند فیبرهای غذایی می‌توانند جذب آن را کاهش دهند. علاوه بر این، کمبود آهن ممکن است به کاهش جذب ویتامین D منجر شود.
عوارض کمبود ویتامین دی در سالمندان
دردهای استخوانی، پوکی استخوان و مشکلات عضلانی تنها برخی از مشکلاتی هستند که می‌توانند به‌دلیل کمبود ویتامین D در سالمندان بروز کنند. این کمبود همچنین می‌تواند به افزایش فشار خون، افسردگی، خستگی و بی‌حوصلگی، اضطراب و افزایش خطر شکستگی‌ها منجر شود. از جمله بیماری‌های جدی که ممکن است با کمبود ویتامین D مرتبط باشند می‌توان به سرطان روده بزرگ، سرطان سینه و پروستات، دیابت نوع یک و دو، و بیماری مولتیپل اسکلروزیس اشاره کرد. همچنین اختلالات قند خون، روماتیسم مفصلی، پرفشاری خون، عفونت‌ها، بیماری‌های التهابی خودایمنی و مشکلات قلبی و عروقی نیز از دیگر مشکلات مرتبط هستند.
کاهش ویتامین D در سالمندان می‌تواند به‌علت عواملی مانند کاهش توده چربی بدن، کاهش توان پوست در سنتز ویتامین D، تغذیه ناکافی، برخی بیماری‌ها از جمله اختلالات گوارشی، کاهش تراکم استخوانی و یائسگی در زنان سالمند باشد. بنابراین، افزایش دوز ویتامین D برای این گروه سنی بسیار ضروری است. میزان مصرف توصیه‌شده روزانه کلسیم (RDA) برای افراد بالای 50 سال 1200 میلی‌گرم (معادل 30 میلی‌مول) است.
اهمیت ویتامین دی در دوران سالمندی
ویتامین دی چه نقشی در بدن دارد؟
ویتامین D نقش کلیدی در تنظیم سطح کلسیم و فسفر خون ایفا می‌کند. این ویتامین به بدن کمک می‌کند تا کلسیم را به‌طور مؤثر جذب کند، که برای ساختاردهی و حفظ استحکام استخوان‌ها ضروری است. به‌طور کلی، ویتامین D، چه به‌تنهایی و چه در ترکیب با کلسیم، برای بهبود سلامت استخوان‌ها و کاهش خطر شکستگی‌ها بسیار مؤثر است.
چه کسانی در معرض کمبود ویتامین دی هستند؟
افرادی که بالای 50 سال دارند، به‌ویژه در معرض خطر کمبود ویتامین D هستند. این خطر برای کسانی که کم‌تر در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند وجود دارد (هرچند باید به یاد داشت که قرارگیری طولانی‌مدت در برابر اشعه‌های خورشید ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد).
همچنین، افرادی که مشکلات کلیوی یا بیماری‌های دیگری دارند که جذب مواد معدنی را مختل می‌کند، افراد با پوست تیره، کسانی که به لاکتوز حساسیت دارند و افرادی که رژیم غذایی گیاه‌خواری دارند نیز ممکن است با کمبود ویتامین D مواجه شوند.
