پرستار سالمندی که مسئولیت پرستاری از سالمند دارای آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل را برعهده دارد، لازم است تا درک صحیحی نسبت به بیماری آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل در سالمندان و پرستاری از سالمند دارای آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل و مراحل پیشرفت آن داشته باشید.مراقبت صحیح از یک سالمند دارای آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل نیازمند دانش و شناخت نسبت به این بیماری و پیشگیری از پیشرفت بیماری در سالمند است.
ازجمله شایعترین مشکلات که سالمندان با آن دست و پنجه نرم میکنند، بیماری آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل است و آمارهای جهانی ارائه شده، از شیوع روزافزون این بیماری و پرستاری از سالمند آلزیمری حکایت دارد.
بیماری دمانس با کاهش حافظه ، فراموشی و نیز یادگیری مطالب جدید در سالمندان شناخته می شود .یکی از شایع ترین بیماری های روانی رفتاری در سالمندان دمانس است که پس از 65 سالگی 8 – 5 درصد سالمندان را گرفتار می کند .
شیوع بیماری دمانس(فراموشی) در سالمندان هر 5 سال دو برابر می شود به طوری که در 80 تا 85 سالگی حدود 50 درصد سالمندان دچار درجاتی از این بیماری هستند .
شایع ترین فرم دمانس در بزرگسالان بیماری آلزایمر است.البته درجاتی از ضعف حافظه در سالمندی طبیعی است و نیاز به تشخیص پزشک دارد
یکی از شایع ترین بیماری های روانی رفتاری در سالمندان فراموشی (دمانس) است که پس از ۶۵ سالگی ۸ – ۵ درصد سالمندان را گرفتار می کند.
شیوع بیماری فراموشی در سالمندان هر ۵ سال دو برابر می شود به طوری که در ۸۰ تا ۸۵ سالگی حدود ۵۰ درصد سالمندان دچار درجاتی از این بیماری هستند.
بیماری دمانس با کاهش حافظه ، فراموشی و نیز یادگیری مطالب جدید شناخته می شود . شایع ترین فرم فراموشی(دمانس) در بزرگسالان بیماری آلزایمر است. البته درجاتی از ضعف حافظه در سالمندی طبیعی است و نیاز به تشخیص پزشک دارد .
مراقبت از زوال عقل و آلزایمر در خانه
تشخیص زوال عقل یا آلزایمر زندگی سالمند مبتلا به این بیماری و خانواده و عزیزانش را تغییر می دهد.
ارائه مراقبت از فرد مبتلا به زوال عقل و آلزایمر کار ساده ای نیست و می تواند استرس زیادی را به مراقب وارد کند
در مراحل اولیه زوال عقل، فرد ممکن است احساس کند همه چیز تحت کنترل است، اما با پیشرفت بیماری، درجه مراقبت گاهی اوقات حتی به کمک 24 ساعته و 7 روز هفته نیز منجر می شود
دوران سالمندی که با واژههای دیگری از قبیل سالخوردگی، پیری و مسن بودن نیز شناخته میشود بخشی از روند طبیعی زندگی هر انسان است. بهطور میانگین سالمندی را میتوان با قدم نهادن به سن ۶۵ سالگی تعریف کرد و عواملی همچون گذشت زمان، شرایط محیط زندگی، سبک زندگی فرد و بروز بیماریهای گوناگون در تسریع روند پیری موثر خواهند بود.
با گذشت زمان و افزایش سن، قوای جسمی و روحی افراد تحت تاثیر تغییرات فیزیولوژیکی طبیعی کاهش مییابد و بههمین دلیل توجه به بهداشت روانی و جسمانی و پرستاری از سالمند مبتلا به آلزیمر بسیار حائز اهمیت است. در واقع این قشر از جامعه بیشتر از سایر افراد در معرض انواع بیماریها، سندرومها و مشکلات ناشی از آنها قرار دارند.
سالمند مبتلا به آلزایمر، عموما دچار تغییرات در خلق و خوی، شخصیت، قضاوت و رفتار میشوند و همین امر سبب میگردد تا این افراد به مراقبت بیشتری نیاز داشته باشند.
برخی از علائم زوال عقل شامل از دست دادن حافظه، مشکل در انجام وظایف، کاهش استدلال، مشکلات ارتباطی، تغییرات خلقی، فراموشی خانواده/دوستان و از دست دادن هماهنگی است.
بنابراین لازم است تا به عنوان یک مراقب یا پرستار سالمند در پرستاری از سالمند دارای بیماری آلزایمر را بهخوبی شناخته و در کنار آن روشهای پرستاری از سالمند مبتلا به آلزیمر را نیز به خوبی فرا گیرید.
مراقبت و نگهداری صحیح از سالمند مبتلا به آلزایمر، ضمن آنکه تا حد زیادی در کاهش سرعت پیشروی این بیماری موثر است، باعث خواهد شد تا فرد سالهای پیشروی خود را در نهایت آرامش و سلامت روانی و اجتماعی سپری کند.
نکات مهم جهت پرستاری از سالمند آلزایمری:
۱-پرستار سالمند بایستی،بیماری آلزایمر را بیشتر بشناسید
پرستار و مراقب سالمندی که مسئولیت پرستاری از سالمندان مبتلا به آلزایمر را برعهده دارد، لازم است تا درک صحیحی نسبت به بیماری آلزایمر و مراحل پیشرفت آن داشته باشید.
مراقبت صحیح از یک سالمند آلزایمری نیازمند دانش و شناخت نسبت به این بیماری است.
بیماری آلزایمر در سالمندان دارای مراحل مقدماتی، میانی و پیشرفته است.
در مرحلهی میانی که حدودا ۲ الی ۱۰ سال پس از شروع ابتلا به آلزایمر به وجود میآید معمولا بخش بسیار زیادی از حافظهی شخص سالمند از بین رفته و تغییرات آشکاری در رفتار و خلق و خوی او ظاهر میشود.
بنابراین سالمندان در این مرحله از بیماری خود، نیازمند مراقبت و پرستاری بیشتری هستند.
پرستاری از سالمندان آلزایمری صبر و انعطافپذیری زیادی را میطلبد و پرستار سالمند باید به این نکته توجه داشته باشید که با پیشرفت و شدت یافتن بیماری، نقش شما در مدیریت آن افزایش خواهد یافت.
۲- محیط خانه را ایمن کنید:
دومین قدم در پرستاری از سالمند مبتلا به آلزیمر، و مهمترین قدم، توجه به ایمن سازی محیط زندگی او است.
رفتار سالمند مبتلا به آلزایمر بهخصوص در مراحل پیشرفتهتر، بههیچ عنوان قابل پیشبینی نیست.
بنابراین لازم است تا جهت کاهش خطر آسیبدیدگی این عزیزان، به ایمنسازی خانه توجه کامل نمایید.
بهیاد داشته باشید که تمام اشیایی که بیمار ممکن است با آنها به خود آسیب بزند را دور نگه داشته و از تماس سالمند آلزایمری با وسایل پُرخطری مانند چاقو و یا اجاق گاز جلوگیری نمایید.
همچنین هنگام ورود به مکانهایی مانند راهپله، پارکینگ و حیاط، سالمند خود را همراهی کنید. اطمینان از عملکرد صحیح قفلها، مرتب بودن فضای خانه، در دسترس نبودن داروها و مواد شیمیایی و روشنایی راهروها نکات بسیار مهمی هستند که پرستار سالمند نباید از آها غافل شود.
۳- پرستار سالمند بایستی،یک برنامهریزی روزانه و ثابت برای سالمند مبتلا به آلزایمر داشته باشید:
داشتن یک برنامهی مشخص جزء نکات اساسیپرستاری از سالمندان است و این مسئله در مورد سالمندان مبتلا به آلزایمر اهمیت ویژهای خواهد یافت. این افراد بهدلیل از دست دادن حافظهی خود ممکن است وعدههای غذایی، زمان مصرف دارو و … را فراموش نمایند.
همچنین عموما سالمند مبتلا به آلزایمر از سایر بیماریهای ناشی از کهولت سن نیز رنج میبرند و نیاز به مصرف داروهای متعددی دارند.
فراموش کردن مصرف این داروها و یا مصرف همزمان برخی از آنها میتواند زندگی این افراد را با خطر مواجه سازد.
پرستار و نگهداری که از سالمندان مراقبت میکند، میبایست جهت پرستاری سالمندان از یک برنامهریزی دقیق برخوردار باشد و زمان مصرف داروهای بیمار را بهخوبی بداند. بهمنظور نظم بخشیدن بهتر به این مسئله و مدیریت مصرف داروهای فرد بیمار، میتوان از جعبه قرصهایی استفاده نمود که دقیقا به همین منظور طراحی شدهاند.
به یاد داشته باشید که ثابت بودن برنامهریزی روزانه سالمند شامل ساعت دقیق خوردن غذا، استحمام، مصرف دارو و خوابیدن، میتواند در کاهش سرعت پیشروی بیماری آلزایمر موثر واقع شود.
۴- پرستار سالمند بایستی،سعی کند بیمار را فعال نگه دارید:
فعال بودن در هر سنی نتیجهی مثبت خواهد داشت.
سالمندان مبتلا به آلزایمر نیز از این قاعده مستثنی نیستند و تحرک و ارتباط با سایرین میتواند تاثیر زیادی بر کاهش سرعت پیشرفت بیماری آنها داشته باشد.
به عنوان یک پرستار سالمند سعی کنید سالمند در فعالیتهایی مانند پیادهروی، انجام حرکات کششی، رفتن به پارک، تماشای فیلم، باغبانی، دیدار دوستان و اعضای خانواده و … مشارکت داشته باشد.
۵- پرستار سالمند در منزل بایستی،به بیمار الزایمری کمک کنید تا عزت نفس و استقلال خود را حفظ کند
به سالمند خود اجازه دهید مستقل باشد و کارهای خود را تا حد ممکن با کمترین میزان کمک و وابستگی به شما انجام دهد. به طور مثال چنانچه بیمار قصد دارد لباس خود را عوض کند، لباسهای او را مرتب بچینید اما اجازه دهید خود فرد لباسهایش را بپوشد.
علاوه براین لازم است بیمار الزایمری نسبت به خودش احساس خوبی داشته باشد. برای ایجاد این حس خوب به نظافت شخصی بیمار توجه کنید.
مسواک زدن، آراسته بودن موها، کوتاهکردن ناخنها و توجه به تمیز بودن لباس، میتواند در ایجاد حس مثبت موثر باشد.
استفاده از رنگهای شاد در لباس افراد سالمند نیز در روحیهی آنها تاثیر بسزایی خواهد داشت.
۶-پرستار سالمند در منزل بایستی،فضای خانه سالمند خود را مرتب، خلوت و منظم نگه دارید
یکی از نکات مهمی که در رابطه با پرستاری از سالمند مبتلا به آلزیمر مطرح است،
نظم محیط زندگی آنها است. توجه داشته باشید که کمد و یا کشوی لباس سالمندان مبتلا به آلزایمر نباید شلوغ و نامنظم باشد زیرا ممکن است باعث وحشت آنها گردد. بنابراین از قرار دادن لباسهای کهنه و غیرضروری در کمد لباس این بیماران اجتناب کرده و تا حد امکان لباسهای او را به ۱ الی ۲ دست محدود سازید.
۷- پرستار سالمند بایستی، در پرستاری از سالمندان مبتلا به آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل در صبور باشد
رفتارهای پرخاشگرانه و یا بهانهگیریهای مداوم سالمند مبتلا به آلزایمر، جنبهی شخصی نداشته و تنها بخشی از روند بیماری و کهولت سن است.
- سالمند الزایمری بخشی از حافظهی خود را از دست داده و ممکن است لازم باشد تا اطلاعاتی مانند مکان دقیق اشیاء، زمان خوردن غذا، مصرف داروها، اصلاح کردن و مسواک زدن را بارها برای آنها تکرار نمایید.
بنابراین پرستار سالمند در مراقبت از این عزیزان همواره صبور و مهربان باشید. دقت کنید که سالمندان مبتلا به آلزایمر ممکن است دچار فراموشی شده باشند اما رفتارهای شما را بهخوبی درک میکنند. بنابراین پرستار سالمند باید قادر باشد استرس او را کنترل کرده و موجب آرامشخاطر وی گردد.
۸- پرستاری از سالمند دارای آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل در سالمندان
توجه داشته باشید که هنگام پرستاری از سالمندان مبتلا به آلزایمر، اهمیت دادن به خودتان به هیچ عنوان به معنای خودخواهی نیست.
در حقیقت برای اینکه مسئولیت خود را به نحو احسنت انجام دهید، لازم است تا از خودتان مراقبت کرده و از خواب کافی و تغذیهی مناسب بهره ببرید.
همچنین مراقبت مداوم از سالمندان ممکن است گاهی باعث خستگی و حتی ایجاد افسردگی در شما گردد.
بنابراین سعی کنید در کنار نگهداری از آنها، به داشتن روابط اجتماعی با دوستانتان، گردش و مهمانی رفتن نیز ادامه دهید.
در این مواقع میتوانید برای نگهداری از سالمند خود از سایر اعضای خانواده، دوستان و آشنایان کمک گیرید. درحقیقت مراقبت از سلامت روحی و جسمانی خودتان نیز به اندازهی مراقبت از بیمار اهمیت است.
خلاصه آلزایمر در سالمندان و مراقبت های مربوطه تغییراتی که درسالمند مبتلا به آلزایمر ایجاد میشود:
۱)مشکل درانجام محاسبات
۲) تغییر در خلق و خو و شخصیت
۳) تکرار سوالات و نظرات
۴) فراموش کردن جای اشیا
۵)گم شدن در مکان های آشنا
۶)گم کردن اشیا
آلزایمر در سالمندان علت مرگ نیست اما پیامدهای ناشی از آن سالمند را در معرض مرگ قرارمیدهدبه همین دلیل باید ایمنی کامل برای جلوگیری از اتفاقاتی که منجر به آسیب و مرگ در سالمند میشوند بادقت ارزیابی و برطرف شوند.
محیط اطراف سالمند را بررسی کنید:
مکان هایی مانند پارکینگ و انباری خانه که دارای ابزارویاموادشیمیایی هستند باید با دقت بررسی شوند و هرآنچه که ممکن است به سالمند آسیب برساندجمع آوری شوند.
آشپزخانه را از نظر ایمنی بررسی کنید:
در آشپزخانه از وسایلی استفاده کنید که قابلیت تنظیم شدن برای خاموشی خودکار داشته باشند.
دستگیره ها را از درها جداکنید و با از قفل کودک استفاده کنید تا سالمند قادر به بازکردن آن ها نباشد.
میوه های تزئینی،قند و سایرخوراکی هایی که برای سلامت سالمند مضر هستند را از روی پیشخوان آشپزخانه بردارید.
برای شرایط اضطراری آماده باشیدلیستی از شماره های تماس برای موقعیت های اورژانسی دردسترس قراردهید.
سیستمهای ایمنی حساس به دودویاحساس به گاز منواکسیدکربن در خانه نصب کنید.
قفل درها را به سمت خارج قرار دهید تا در صورتی که سالمند برای بیرون آمدن از اتاق و یا سرویس بهداشتی دچار مشکل شدبتوانید در را بازکنید،برخی سالمندان ممکن است اقدام به قفل کردن درکننددراین صورت شما نگرانی از نظر گیر افتادن سالمند نخداهیدداشت.
وجود صندلی چرخدار و صندلی های راحتی طرح تاب نباید توسط سالمند مبتلا به آلزایمر استفاده شوند.
سالمند مبتلا به آلزایمر حساسیت خود را نسبت به دما از دست میدهد به همین دلیل باید دمای آب در سرویس بهداشتی ویا دمای غذای سالمند از قبل توسط شما بررسی شود تا باعث سوختگی سالمند نشود.
برای ثابت نگه داشتن فرش ها موکت ها و سایر پوشاننده های سطح از چسب استفاده کنید.
مواد شوینده و پاک کننده های شیمیایی دور از دسترس سالمندقراردهیدویادرمکان قفل دار قرار دهید.
ماشین چمن زنی مواد شیمیایی مانند بنزین و سایر روغن های خودرادرمکان دارای قفل قرار دهید.
دمانس و سالمندی
یکی از شایع ترین بیماری های روانی رفتاری در سالمندان دمانس است که پس از 65 سالگی 8 – 5 درصد سالمندان را گرفتار می کند .
شیوع بیماری دمانس هر 5 سال دو برابر می شود به طوری که در 80 تا 85 سالگی حدود 50 درصد سالمندان دچار درجاتی از بیماری دمانس هستند .
بیماری دمانس با کاهش حافظه ، فراموشی و نیز یادگیری مطالب جدید شناخته می شود .
شایع ترین فرم دمانس در بزرگسالان بیماری آلزایمر است .
البته درجاتی از ضعف حافظه در سالمندی طبیعی است و نیاز به تشخیص پزشک دارد .
پرستاری از سالمند دارای آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل با تقویت حافظه در دوران سالمندی
بطور کلی با افزایش سن، احتمال فراموشکاری بیشتر می شود ولی سالمندانی که فعالیت فکری بیشتری دارند کمتر با این مشکل مواجه می شوند.
این فراموشکاری مربوط به حوادث جدید است، چیزهائی که مربوط به گذشته دور است بهتر یادآوری می شود اما اتفاقات جدید ممکن است فراموش شوند.
نکات تقویت حافظه در سالمندان
تغذیه مناسب برای حفظ قدرت حافظه لازم است. برای این کار لازم است قند ، چربی و نمک کمتری مصرف شود ولی مصرف میوه و سبزی ها ی تازه بیشتر گردد.
مصرف میوه علاوه برتامین ویتامین های آ،ب ، ای، ث در پیشگیری از اختلال در حافظه نیز موثر است وکمبود این ویتامینها می تواند موجب ضعف حافظه در سالمندی شود .
تغذیه سالمند یکی از مهم ترین وظایف پرستار سالمند در منزل می باشد که مهمترین مواد غذائی موثر در پیشگیری از بیماری دمانس (اختلال در حافظه) تغذیه مغز سالمند عبارتند از هویج ،اسفناج ، کدو حلوائی ،گل کلم ،گوجه فرنگی ، موز ،انبه ،خربزه ، فندق ،بادام ،پسته ،تخم آفتابگردان ،جوانه گندم ،جگر گوساله ، تخم مرغ و….
راه های تقویت حافظه در سالمندان و وظایف پرستار سالمند در پیشگیری از بیماری آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل در سالمندان
* پرستار سالمند بایستی سالمند را به گوش دادن اخبار رادیو و تلویزیون هر روز و بازگو کردن آن در جمع دوستان الزام کند
* پرستار سالمند بایستی سالمند را در یاد گیری یک مورد و موضوع جدید هر روز همراهی نماید
* پرستار سالمند بایستی سالمند را برای مطالعه کردن کتاب یا روزنامه همراهی نماید
* پرستار سالمند بایستی سامند را به تعریف کردن خاطرات گذشته در جمع دوستان و یا خانواده همراهی نماید
* پرستار سالمند باید با نگاه کردن به آلبوم عکس های قدیمی و یادآوری نام افراد و خاطرات گذشته به سالمند از بیماری فراموشی پیشگیری نماید
*یکی از راه های پیشگیری از دمانس در سالمند ملزم کردن سالمند به نوشتن خاطرات توسط پرستار سالمند می باشد
* پرستار سالمند،سالمند را در قصه گفتن برای نوه ها همراهی نماید
* صحبت و دیدار کردن سالمند با دوستان
* پرستار سالمند بایستی،با انجام بازی های فکری برای سالمند موجب پیشگیری از دمانس در سالمند گردد
* پرستار سالمند بایستی همراه یکدیگر جدول خل کنند
راه های مقابله با آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل در سالمندان
* چیز هایی را که همیشه از آن استفاده می کنید در جای مشخصئ قرار دهید: مثل عینک یا کلید
* یادداشت کردن مطالب یا شماره تلفن اقوام و دوستان را که ممکن است فراموش کند.
* همیشه دفتر یادداشت و یا تقویم به همراه داشته باشید.
* قرار دادن کی دفتر چه یادداشت در کنار تلفن برای یادداشت کردن پیام های تلفنی
* در معرض دید قرار دادن دارو های مصرفی(دور از دسترس نوه ها) برای اینکه زمان مصرف دارو فراموش نشود می توان به تعداد وعده هایی که باید دارو مصرف شود شیشه های کوچکی تهیه کرده و داروهای هر وعده را در این شیشه ها ریخت .
پیشگیری از آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل با تقویت حافظه در دوران سالمندی
بطور کلی با افزایش سن، احتمال فراموشکاری بیشتر می شود ولی افرادی که فعالیت فکری بیشتری دارند کمتر با این مشکل مواجه می شوند.
این فراموشکاری مربوط به حوادث جدید است، چیزهائی که مربوط به گذشته دور است بهتر یادآوری می شود اما اتفاقات جدید ممکن است فراموش شوند.
پرستار سالمند در منزل بایستی مواد غذایی زیر را در برنامه غذایی سالمند برای پیشگیری از آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل در سالمندان با تقویت حافظه بگنجاند
نکات تقویت حافظه تغذیه مناسب برای حفظ قدرت حافظه لازم است.
برای این کار لازم است قند،چربی و نمک کمتری مصرف شود ولی مصرف میوه و سبزی ها ی تازه بیشتر گردد.
مصرف میوه علاوه برتامین ویتامین های آ،ب ، ای، ث در پیشگیری از اختلال در حافظه سالمند نیز موثر است و کمبود این ویتامینها می تواند موجب ضعف حافظه در سالمندی شود.
مهمترین مواد غذائی موثر در تغذیه مغز عبارتند از هویج ،اسفناج ، کدو حلوائی ،گل کلم ،گوجه فرنگی ، موز ،انبه ،خربزه ، فندق ،بادام ،پسته ،تخم آفتابگردان ،جوانه گندم ،جگر گوساله ، تخم مرغ و….
توصیه های که پرستار و نگهدار سالمند در منزل چهت پیشگیری از آلزایمر،دمانس، فراموشی و زوال عقل در سالمندان و تقویت حافظه بایستی انجام دهد:
* گوش دادن به اخبار رادیو و تلویزیون هر روز و بازگو کردن آن در جمع دوستان
* سعی کردن در یاد گیری یک مورد و موضوع جدید هر روز
* مطالعه کردن کتاب یا روزنامه
* تعریف کردن خاطرات گذشته در جمع دوستان و یا خانواده
* نگاه کردن به آلبوم عکس های قدیمی و یادآوری نام افراد و خاطرات گذشته
* نوشتن خاطرات
* قصه گفتن برای نوه ها
* مشاعره کردن با دوستان
* انجام بازی های فکری مختلف
* حل کردن جدول
نقش پرستار سالمند در پیشگیری از بیماری های سالمندی
قیمت و هزینه پرستار سالمند جهت نگهداری از سالمند آلزایمری
کانال پرستاری و مراقبت از بیمار
کانال پرستاری و نگهداری از کودک
کانال پرستاری و نگهداری از سالمند
با کارشناسان پرستاری منزل تهران
در ارتباط باشید
بیش از ۲۰ سال سابقه درخشان
دارای مجوز رسمی از وزارت بهداشت و درمان علوم پزشکی